به گزارش استناد نیوز، مهریه در قوانین و عرف ایران به عنوان حق برای زنان شناخته می شود. در قوانین ایران همه جا بر این حق قانونی و شرعی زنان تاکید شده و بر آن مهر تایید زده شده است. اما چرا در زندگی مشترک درخواست این حق می تواند سبب کدورت و یا حتی طلاق و دیگر مسائل شود. از آنجا که این امر می تواند دلایل مختلف و گوناگونی داشته باشد آن را با دکتر مهدیه اسدی مقدم روانشناس و رییس دپارتمان مشاوره موسسه حقوقی در میان گذاشته و مطرح کردیم. دکتر مهدیه اسدی مقدم در این گفتگو به نکات مهم اشاره داشتند که خواندن آن را به شما نیز پیشنهاد می کنیم.
در قانون، مهریه به عنوان یک حق شناخته شده است که به زنان تعلق می گیرد. اما چرا درخواست این حق می تواند گاهی سبب کدورت و مسائل نامطلوبی در کانون خانواده شود؟
همانطور که گفتید در قوانین ما مهریه به عنوان حق زنان در نظر گرفته شده است. این حق در هر صورت باید از جانب مرد به زن در زندگی مشترک پرداخته شود و جزیی از حقوق اوست. بخشی از مسائلی که با درخواست مهریه در خانواده شکل می گیرد به خاطر نگاهی است که از جانب طرفین و خانواده به مهریه می شود. زن باید بداند که مهریه یک اهرم و مکانیزم فشار در زندگی مشترک نیست و مرد باید باور داشته باشد که مهریه یک حق است و هر زمان زن می تواند آن را مطالبه کند. همینطور خانواده طرفین نیز باید نگاهی درست به آن داشته باشند. از دیدگاه من مهریه برای آنکه بتواند به عنوان یک حق شرعی و عرفی به درستی جا بیفتد باید به آن به چشم یک فرایند نگاه کرد. این فرایند آغاز، میانه و انتها دارد. پیش از تعیین میزان مهریه براساس توافق طرفین میزان و نوع آن تعیین می شود که این بعد از آن آغاز فرایند شکل گیری مهریه است. اگر این بخش به درستی و عاقلانه صورت پذیرد بسیاری از مسائل و ناراحتی ها روی نخواهد داد. در تعیین میزان مهریه باید به میزان درآمد دارایی طرفین و توان پرداخت آن توجه داشت. این مسئله که هر زمان که زن بخواهد می تواند مهریه را دریافت کند واقعیتی است که باید به آن توجه داشت. پس اگر در حین تعیین فرایند شکل گیری مهریه به درستی تصمیم گیری شود و این تصمیم بر مبنای عقلانیت و به دور از هیجانات و احساسات باشد آغاز این فرایند به درستی پیش خواهد رفت.
همانطور که شما گفتید گاهی دیده می شود که زنان از مهریه به عنوان یک اهرم فشار برای دریافت مطالباتی استفاده می کنند. شما چه نگاهی به این مسئله دارید؟
زنان گاهی به دلایل مسائل روی داده در مواجهه با زوج و یا به دلیلی رسیدن به خواسته ای از مهریه به عنوان اهرم فشار نیز استفاده می کنند. هر چند که در هر صورت آن‌ها حق خود را درخواست می کنند و نمی‌توان نسبت به درخواست این حق از آنان نیت خوانی کرد اما اگر از ابتدا مرد و زن نگاهی عاقلانه به مهریه داشته باشند و تصمیم درست درباره آن بگیرند این اتفاق نخواهد افتاد. از دید روانشناسی نیز زمانی که جامعه و قانون و دین همه به مهریه به عنوان حق نگاه می کنند این باور در ذهن زن شکل می گیرد که باید از حق خود استفاده کرده و آن را مطالبه کند. بنابراین مطالبه آن در هر صورت درخواست برای رسیدن به خواسته قانونی زنان است. همچنین اگر از بعد روانی زنان متوجه درک درست حق خود و درک درستی از دریافت آن باشند بسیاری از مسائل روی نخواهد داد.
شما فرمودید که نگاهتان به مهریه به مثابه یک فرایند است. از مرحله آغازین آن سخن گفتید. این فرایند شامل چه بخش های دیگری می شود؟
همانطور که گفته شد مهریه با تعیین و نوع آن آغاز می شود. در ادامه و در فرایند میانی آن بحث پرداخت و نحوه و زمان پرداخت پیش می آید. زمانی که از یک فرایند صحبت می کنیم باید بدانیم که تمام مراحل آن به یکدیگر پیوسته است و اگر آغاز آن به درستی صورت نپذیرد به فرجام نمی رسد. اگر آغاز این فرایند به درستی صورت پذیرد بخش میانی آن که پرداخت مهریه است نیز به درستی صورت خواهد پذیرفت و آسیبی را متوجه طرفین نمی کند. همینطور در بخش پایانی که شامل پرداخت می شود نیز آسیبی متوجه زندگی مشترک نمی شود. بخشی از مهریه و نگاه به آن از جانب زن و بخشی از جانب مرد است. مرد باید بپذیرد و بداند که باید مهریه را پرداخت کند و نگاهی منفی به ان نداشته باشد و در آغاز فرایند مهریه و تعین نوع آن مهریه ای غیر منطقی که با دارایی و درامد او همخوانی ندارد را نپذیرد و زن نیز در نحوه درخواست و پیگیری آن روشی درست و مناسب را پیش گیرد تا کانون خانواده دستخوش آسیب نشود.
