عبدالناصر همتی در برنامه گفتوگوی ویژه خبری در تشریح بسته ارزی دولت و بانک مرکزی اظهار داشت: دغدغه مقام معظم رهبری و رئیس جمهور این است که کالاهای اساسی و دارو به قیمت مناسب به دست مردم برسد و به همین دلیل کالاهای اساسی و دارو با نرخ ارز رسمی وارد خواهد شد.
همتی افزود: سایر کالاها که در واقع کالاهای غیراساسی میشوند ارز مورد نیاز برای واردات آنها از طریق بازار ثانویه تأمین میشود.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا تفاوتی بین کالاهای و گروه کالایی 2 و 3 وجود خواهد داشت، گفت: خیر، دیگر گره 2 و 3 نخواهیم داشت و همه کالاهایی که وزارت صنعت، معدن و تجارت اجازه ثبت سفارش آنها را بدهد میتوانند ارز مورد نیاز خود را از بازار ثانویه تأمین کنند.
رئیس کل بانک مرکزی در پاسخ به این سؤال که چه نرخی برای بازار ثانویه در نظر گرفته اید، گفت: ما هیچ نرخی در نظر نمیگیریم بلکه سعی میکنیم بازار را مدیریت کنیم و اساساً هدف ما از راهاندازی بازار ثانویه شکلگیری یک بازار واقعی ارز بود.
همتی همچنین در خصوص فعالیت صرافیها گفت: یکی از مشکلاتی که در ماههای اخیر به وجود آمده بود قاچاق اعلام کردن خرید و فروش ارز توسط صرافیها بود که مشکلاتی را برای مردم به وجود آورد و به همین دلیل با تصمیم دولت خرید و فروش ارز توسط صرافیها مجاز است و متقاضیان ارز مسافرتی و خدماتی میتوانند ارز مورد نیاز خود را از طریق صرافیها تأمین کنند و همچنین همه دارندگان ارز میتوانند ارز خود را به صرافیها بفروشند.
وی در خصوص ثبت معاملات در صرافیها گفت: همانطور که در مصوبه آمده است معاملات خرد باید انجام شود که معمولاً معاملات خرد به معاملات 5 هزار دلار تا 10 هزار دلاری گرفته میشود. صرافیها خود را با بازار ثانویه هماهنگ میکنند و با توجه به اینکه سامانه نیما و بازار ثانویه بیش از 95 درصد معاملات ارزی را خواهند داشت صرافیها به تبعیت از این دو بخش فعالیت خواهند کرد.
رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به صادرات 15 میلیارد دلاری در چهار ماهه اول امسال افزود: این میزان صادرات غیرنفتی در این مدت قابل توجه است و پیشبینی میشود تا پایان سال به بیش از 40 میلیارد دلار برسد. بنابراین منابع حاصل از صادرات غیرنفتی قابل توجه است.
همتی با اشاره به برنامه تحریم از سوی آمریکا گفت: خواستیم بگوییم در شرایطی که شما (آمریکا) میخواستید تحریم کنید ما با بازار ارزمان را باز کردیم و ما به دنبال حل مشکلات اقتصادی هستیم.
وی در خصوص بهای سکه گفت: پیشبینی میکنم بهای سکه باز هم کاهش یابد.
رئیس شورای پول و اعتبار در پاسخ به سوال دیگری درباره رانت زا بودن بسته ارزی گفت: حجم همه کالاها در زمان بسته قبلی ۴ هزار و ۲۰۰ تومان بود و طبیعی بود که از دست خارج شود؛ تعداد کالاهای وارداتی بسیار زیاد است و برای نظارت کارآمد قرار است که فقط کالاهای اساسی ارز با نرخ ۴ هزار و ۲۰۰ تومان وارد شود.
رییس کل بانک مرکزی تاکید کرد: حتما با کسانی که سواستفاده کرده اند برخورد خواهد شد.
وی درباره تعیین قیمت در بازار اصلی ارز اظهار داشت: در دوره قبل ۲۰ درصد صادرکنندگان کوچک قرار بود در بازار ثانویه ارز خود را عرضه کنند که اساسا این بازار شکل نگرفت و شاید یک میلیون و ۴۰۰ هزار دلار انجام شد.
همتی درباره اینکه چه تضمینی وجود دارد که تولیدکنندگان، ارز خود را در این بازار ارائه کنند، گفت: در دوره اول این اتفاق نیفتاد زیرا این تفکر وجود داشت که اگر در بازار ارز عرضه نشود گران تر و سود بیشتر خواهد شد که اینگونه نیست و ما به التفاوت نیز با نرخ بازار با توجه به تمهیداتی که از سوی رییس جمهور اندیشیده شده و تصمیماتی گرفته شده، صادرکنندگان در بازار همکاری خواهند داشت.
رییس کل بانک مرکزی درباره اینکه واردکنندگانی که نیاز به ارز دارند از مناسب بودن قیمت اطمینان داشته باشند، توضیح داد: در سامانه نیما وارد کنندگان و صادرکنندگان هستند و با تعامل و توافق بر سر نرخ با یکدیگر معامله صورت خواهد گرفت من هیچگونه پیش بینی از این نرخ نخواهم داشت و باید نرخ از سوی بازار تعیین شود.
وی ادامه داد: امیدواریم که نیاز به دخالت بانک مرکزی برای تعیین نرخ نباشد و نرخ مطلوب از سوی بازار اعلام و تعیین شود و بانک مرکزی در تلاش است تا به ذخایر خود بیافزاید و همانطور که الان وضعیت خوبی دارد، بهتر نیز شود.
وی در واکنش به اینکه در حال حاضر ۷۵ درصد ساختار واردات ما کالاهای واسطه و سرمایه است، گفت: ارز ۴۲۰۰ تومانی به دست تولیدکنندگان نرسید و هر چیزی که نرخ دستوری باشد، رانت و فساد خواهد بود و این اتفاق افتاده و ما می خواهیم همه موارد شفاف سازی شود، البته بانک مرکزی در کنار شفاف سازی، به تورم نیز توجه خواهد داشت.
به گفته وی، براساس تعهدات و مذاکرات، دیگر در ثبت سفارش ها شاهد مشکلات قبلی نخواهیم بود و ما به دوستان در دولت اطمینان داریم.
همتی با بیان اینکه انتظارات مردم اثرگذار است و باید همه کمک کنند که این انتظارات مثبت شود، افزود: زمانی که خرید و فروش ارز را محدود کردیم فشار به بازار سکه وارد آمد و موجب بالا رفتن قیمت و ایجاد حباب شد که با این اقدامات قیمت سکه نیز پایین خواهد آمد.
رییس کل بانک مرکزی خاطرنشان کرد: این انتظارات اثر خود را بر روی تورم گذاشته و بخشی از تورم را شکل داده است و نرخی که در بازار شکل میگیرد کمک میکند که بتوانیم این افزایش قیمتها را کنترل کنیم و سیستم کنترل تورم روی فعالیتهای بازار ارز سوار خواهد شد.
وی با تأکید بر اینکه خروج ارز دیگر اتفاق نخواهد افتاد، گفت: ورود ارز و طلا نیز با مصوبه امروز توسط صرافیها اتفاق خواهد افتاد ما باید این جهت را برعکس کنیم و امروز در جلسه سران سه قوه تصویب شد که هر کس آمادگی دارد طلا از خارج کشور وارد کند این اجازه را می دهیم و از تعرفه و ارزش افزوده معاف است.
رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به سیاستهای جدید بانک مرکزی در خصوص خروج ارز از کشور گفت: برنامههای جدیدی در نظر گرفته شده است تا از خروج بیهوده ارز از کشور جلوگیری شود.
وی ادامه داد: همانطور که در هیئت دولت تصویب شده است، بستری فراهم شده تا صرافی های توانمند با هماهنگی بانک مرکزی و در عین حال افراد حقیقی و حقوقی نسبت به ورود طلا و اسکناس دلار به کشور اقدام کنند که این عمل با سیاستهای تشویقی از جمله معافیت مالیاتی همراه است.
همتی تاکید کرد: در مبحث بورس، بانک مرکزی سیاستهای جدید و مهمی در پیش دارد؛ با هماهنگی رییس سازمان بورس و اوراق بهادار بانک مرکزی برنامه دارد تا برای هدایت و کنترل بازار ثانویه ارز از ابزارهای مالی بازار ثانویه استفاده کند.
وی با انتقاد از عملکرد بانکهای در خصوص سپردهای ارزی که در گذشته عرضه شد، افزود: سپردههای ارزی قابلیت مناسبی در بازار ارز بود که متاسفانه افرادی که از آن استفاده کردند بعد از مدتی بانکها اعلام کردند که ارزی ندارند و معادل ریالی را به مشتریان پرداخت کردند که باعث شد تا اعتماد مردم به برخی از بانکها از بین برود و در سیستم بانکی اثر بدی ایجاد کرد و معتقدم برخی بانکها به مردم جفا کردند.
همتی ادامه داد: بانک مرکزی مجاز شده است تا ارزهای مردم را جمع آوری کند و بر همین اساس بانکهای عامل موظف شدهاند تا سپردههای مردم را جذب کنند و سود ارزی پرداخت کنند؛ آیین نامه آن به زودی ابلاغ میشود و مردم میتوانند با خیال راحت ارزی که بیخود در خانه قرار دادهاند را با تضمین به بانکها بسپارند.