در روزهای گذشته در اثر فعالیت یک سامانه بارشی، تعداد زیادی از شهرهای کشور با بارش‌های شدید و حتی سیل و طغیان رودخانه‌ها مواجه شدند. شیراز یکی از از آن شهرهایی است که متاسفانه درگیر سیل شد و تلفات زیادی هم داشت. دلیل سیل شیراز چیست؟ محمد ابراهیم بنی‌حبیب کارشناس حوزه مهندسی آب و استاد دانشگاه تهران، در این باره اظهار کرد: عدم حفاظت از مراتع و استفاده بیش از حد از ظرفیت مراتع و اشغال بستر رودخانه از طریق جاده‌سازی باعث وقوع سیل شده است.
وی ادامه داد: در تصاویر مربوط به سیلاب‌های اخیر کشور از جمله سیل شیراز، می‌بینیم که سیل گل‌آلود است و آب خالص نیست. چون رسوبات رودخانه‌ها به دلیل سستی خاک غلیظ شده و همین هم باعث وقوع سیلاب‌های عمیق و افزایش پهنه سیلاب شده است. غلظت رسوبات بالا باعث افزایش وزن مخصوص سیلاب و افزایش قدرت شناورسازی اجسام توسط این نوع سیلاب‌ها میشود، بنابراین این سیلاب قدرت آن را دارد که اجسام سنگین را به راحتی جابه‌جا کند. در سیل شیراز می‌بینیم که سیل کم عمق هم به راحتی خودروها و حتی انسان‌ها را شناور کرده و با خود حمل میکند، به این سیلاب‌ها، سیلاب‌های واریزه‌ای یا گِلی (Debris flow) گفته میشود.
این کارشناس حوزه مهندسی آب گفت: آبگذرهای کوچک (نظیر آبگذر احداثی در دوازه قرآن شیراز) به آسانی توسط رسوبات سیلاب‌های واریزه‌ای (سیلاب‌های گِلی)، مسدوده شده و موجب سیل گرفتگی بیشتر میشود.
به گفته بنی‌حبیب، سیلاب شیراز نشان می‌دهد که وزارت راه و شهرداری‌ها نه تنها باید ظرفیت آبگذری پل‌ها را به شکل استاندارد طراحی کنند، بلکه با توجه به سیلاب‌های اخیر، استاندارد ها نیز برای مهار سیلاب‌های واریزه‌ای و گلی اصلاح شوند.
این استاد دانشگاه شیراز، در پایان ضمن تسلیت به داغدیدگان سیل‌های اخیر کشور، گفت: به کلیه هم‌میهنان می‌گویم بیش از آنچه که فکر می‌کنیم؛ ممکن است پهنه‌های سیلاب‌های واریزه‌ای گسترده باشد، بنابراین باید از رودخانه‌ها بیشتر فاصله بگیریم. سیلاب‌ها با عمق ۲۰-۳۰ سانتی‌متر را کوچک فرض نکنیم، این سیلاب‌ها به علت غلظت بالا ، قدرت شناورسازی و حمل اجسام سنگین‌تری را دارند و می‌توانند به آسانی خودروها و افراد را جابه‌جا کند. امیدواریم با تدبیر مسئولین ذیربط و اجرای برنامه‌های لازم مقابله با این نوع سیلاب‌ها و پیگیری مردم دیگر شاهد این نوع وقایع نباشیم.
