مازندران در شمال ایران با وسعت نزدیک به 24 هزار کیلومتر مربع، هیجدهمین استان کشور است. این استان از شمال به دریاچه خزر ، از جنوب به سمنان و تهران، از شرق به گلستان و از غرب به گیلان متصل است و بر اساس سرشماری سه میلیون و 100 هزار نفر جمعیت دارد همچنین این استان دارای 22 شهرستان است.
استانی که رتبه برتر تولید 15 محصول کشاورزی را در کشور دارد و سالانه میزبان بیش از 17 میلیون مسافر و گردشگر است، برای توسعه مناسب و استفاده بهینه از ظرفیتها نیازمند برنامههای اجرایی و هدفگذاری واقع بینانه است.سازمان برنامه و بودجه سند راهبردی توسعه مازندران را در دستور کار قرار داده است که در گفتوگوی تسنیم با دکتر غلامی راد رئیس این سازمان در مازندران، مهمترین رویکردهای این سند بررسی خواهد شد :
مهمترین نکاتی که در قانون بازنشستگی به آن اشاره شده است چیست؟
ماده 103 قانون خدمات کشوری دو بند است شرایط بازنشستگی اجباری و اختیاری دارد، اگر مشاغل تخصصی با مدرک تحصیلی با مدرک ارشد و بالاتر مشمول 65 سال سن و 35 سال سابقه و آنهایی که پایین تر از لیسانس و پایین تر کار و مشاغل غیر تخصصی کار میکنند اینها 60 سال سن و 30 سال خدمت باشند قانون بازنشستگی اجباری میگوید افراد با توجه به این دو شرایط باید بازنشسته شوند البته دستگاههای اجرایی میتوانند هر کدام از این شرایط احراز شد فردا را بازنشسته اعلام کند.
چه چشم اندازی از چهره استان دارید؟ به نظر شما چه موانعی در مسیر برنامهریزی درست استان وجود دارد ؟
بحث چشم انداز در قانون اساسی نیامده است آنچه سیاستهای برنامه ای است منبعث از قانون اساسی است که بندی را مشخص کرد که بودجه سالانه تنظیم در دولت تایید و مجلس رسیدگی و تصویب است. دولت وقتی انتخاب شد برنامه پنج ساله را می دهد و خط مشی و سیاست کلی سازمان طبق فرمایش و دستورات مقام معظم رهبری، برنامه پنج ساله و بودجه سالانه است در کنار آن قانون برنامه و بودجه قوانین قبل از انقلاب با قوانین انقلاب اسلامی منطبق میشود برنامههای بلند مدت ده ساله، میان مدت پنج ساله و برنامه سالانه در کنار بودجه تهیه شده است. قانون اساسی ویژن و نقشه راه است.
در قیاس استان آیا چنین برنامه ای ندوین شده است؟
در استان هم در قالب سند چشم انداز استان تا 1414 بر اساس ده سال بیشتر از چشم انداز ملی طراحی شد که یک افقی دیده شد یک استان پیشرفته و توسعه یافته بر اساس شاخصهای توسعه انسانی که این شاخصها بر اساس سه شاخص سرانه درآمد مردم، آموزش و بهداشت و امید به زندگی است. همچنین بحث توسعه کشاورزی، وضعیت گردشگری، وضعیت فناوری اطلاعات در ردیف 5 استان کشور و توسعه یافته شود که در قالب آمایش سرزمین طراحی شد که برای اجرایی شدن این برنامهها بر اساس برنامه میان مدت تنظیم شد.
براساس این برنامه تدوین شده، چه چالشها و ضرورتهایی در توسعه اتان تاکنون شناسایی شده است؟
مازندران در مسیر توسعه یک سری محدودیتها، فرصتها، نقاط قوت و ضعف دارد. یکی از مشکلات موضوع پسماند و فاضلاب است از دیگر مسائل محدودیت زمین نیز در استان وجود دارد. یک مقداری به لحاظ توسعه کشاورزی با معضل مواجه شویم یکی از مسائل بحث ارث زمینها را از یکپارچی خارج و توسعه بخش کشاورزی را با مشکل مواجه کرد که برای برون رفت از این مشکل باید به سمت مکانیزه کردن نظام اراضی کشاورزی برویم.
سند توسعه بخش کشاورزی با همکاری سازمان مدیریت و جهاد کشاورزی تهیه میشود. در سند توسعه 5 ساله در افق چشم انداز برای هرکدام از بخشهای مهم استان سند تهیه و برای صنعت و گردشری طرح جامع تهیه میشود که اینها فرصتهاست برای یک سری مسائل استان نیزمانند پسماند طرح جامع مدیریت پسماند در حال آماده شدن است یعنی در شورای برنامهریزی شرح خدمات به تایید می رسد و اجرای آن به خود دستگاه واگذار میشود.
مهمترین ویژگیهای سند توسعه مازندران چیست؟
سند توسعه استان پنج ساله و در افق چشم انداز آمایش 20 ساله است که مطالعات لازم انجام شده و کمی نیاز به بازنگری دارد. اسناد بخشی نیز 5 ساله هستند که در هر برنامه 5 ساله به روز میکنیم.
مهمترین نکات سند ویژه مازندران را توضیح دهید؟
در سند توسعه نواحی استان به سه احیه شرق، غرب و میانی تقسیم میشوند که در این سند ویژه شرح خدمات آن را شورای عالی شهرسازی تدوین میکند و وزارت راه و شهرسازی مسئول آن است. در آن جانمایی فعالیتها در عرصه کالبدی و استفاده از عرصههای سرزمینی در اینجا مشخص میشود اینکه چه فعالیتهایی در چه نقاطی و نواحی از مناطقی از سرزمین تعریف شوند.
چرا بسیاری از پروژههای بزرگ در استان هنوز افتتاح و به بهره برداری نرسید؟
در نظام نظارتی ما میانگین زمان بندی پروژهها در سطح منطقه ای نزدیک به هم است. بخشی به دلیل مسائل فنی مثل وضعیت آب و هوایی است که به دلیل بارش باران نمیتوان کاری کرد که دوره زمانبندی اجرای پروژه کم میشود و بخشی از آن به دلیل محدودیت منابع مالی است.
مکانیزم فنی کارشناسی و برنامههایی که تدوین میکنیم براساس منابع مالی که داریم پروژه ها تدوین میشوند البته بخشی به دلیل این است که پیش بینی درست نمیشود به عنوان مثال قرار شد طبق سند چشم انداز ملی طی 20 سال جز کشور اول منطقه باشیم اما تحریم موجب شد منابع را نتوانیم تهیه کنیم. برخی پروژهها در برخی مناطق ها به مدیریتهای منطقه بستگی دارد ممکن است تحریم ادامه دار شود.
مهمترین دلایلی که بخش خصوصی رغبت کمتری برای فعالیت در مازندران دارد چیست؟
یکی از دلایلی که بخش خصوصی رغبت و تمایلی ندارند این است که پروژهها توجیه فنی و اقتصادی نداشتند و بعضا بر اساس ساز و کار سیاسی تعریف شدند و در فرآیند کارشناسی تصویب نشد.
چند طرح با چه نیازهای در استان تاکنون تعریف شده و یا نیمه کاره مانده است؟
5 هزار و 550 طرح در استان در دست اجرا داریم که در این راستا با توجه به منابعی که در اختیار داریم اکنون 200 پروژه برای واگذاری هدفگذاری شد اکنون نیز الزام قانونی داریم که 30درصد اعتبارات عمرانی را برای واگذاری تعریف شود.
چه عواملی برای جذب سرمایهگذاران و داشتن یک نظام واحد در راستای توسعه استان نقش دارد؟
در پروژه دولتی عواملی مانند توان فنی اجرایی دستگاه، توان فنی اجرایی پیمانکار، میزان تزریق منابع، پیگیریهای شهرستان و عوامل اجرایی مانند نمایندگان و فرمانداران تاثیرگذار است تا یک پروژه سریع تر اجرا شود و با مکانیزم تخصیص اعتبارات بیشتری تخصیص میدهیم که در استان در بخشی از شهرها به دلیل گوناگون عملیات عمرانی فعالتر و در بخشی از شهرها کند تر صورت میگیرد.
ما نیز اختیارات را به کمیته برنامهریزی شهرستانها واگذار کردیم که این کمیته که متشکل از فرمانداران و روسای ادارات شهرستان هستند باید فعالتر برخورد کنند و حتی می توانند پروژه تخصیص دهند.
بودجهریزی جدید برای استان مازندران چه ویژگیهایی دارد؟ و با چه محورهایی تدوین شده است؟
بودجه سال 97 ابلاغ شد و موافقت نامه آمد و تخصیص هم داده شده که به صورت میانگین حدود 30 درصد تخصیص دادیم و پروژههایی که از محل نفت تامین اعتبار میشود 81 درصد پروژههای که از محل تملک استانی، 50 درصد و پروژههایی که از محل اعتبارات متوازن است 19 درصد تخصیص داده شد. اما درسال 98 مهمترین بحث تحریم و محدودیت اعتبارات و منابع است که گزارشی که داده شده حدود 60 هزار میلیارد تومان کسری منابع در کشور داریم.
امسال رویکردی که داریم ستاد بودجه استانی را فعال کردیم تا در چند موضوع پروژهها کددار شود و ردیف اعتباری بگیرد. مانند ریل حومه ای ساری به آمل، رینگ جنوبی چالوس به رامسر، اتصال بندر امیرآباد به فریدونکنار، در حوزه پارک و علم و فناوری امسال کد مشخص میدهیم. در اعتبارات شهرداریها برای هر شهرداری یک پروژه مشخص را سازمان برنامه بودجه رصد و اجرایی میکند که منجر به درآمد زایی شود که به عنوان مثال در گلوگاه توسکا چشمه اعتبار لازم را را در بحث گردشگری فراهم میکنیم.