محمدرضا خاتمی نایب رییس مجلس ششم در نشست «جمهوری اسلامی و چشمانداز پیش رو» در دفتر حزب اتحاد ملت ایران با بیان اینکه اولین سنت اسلامی، برابری و برادری، عدالت، رحمانیت و آزادی بود.، تصریح کرد: طبیعی است که این جامعه آرمانی خیلی جذابیت داشته باشد؛ بنابراین انقلاب این روایت تاریخی از اسلام بود اما در ادامه ما شاهد حاکمیت یک حکومت فقهی بودیم.
وی افزود: اگر در 12 فروردین 58 به ما می گفتند که قرار است سنگسار و گشت ارشاد داشته باشیم فکر نمی کنم جامعه در آن زمان به این حکومت رضایت می دادند. آن حکومت آرمانی که برای ما ترسیم شده و آنچه در عمل شاهد آن هستیم تناقض وجود دارد و اگر به آرمان های اصلی نتوانیم برگردیم با مشکلات بسیاری مواجه خواهیم شد.
خاتمی با اشاره به اینکه ما در تناقض و تضاد بین حکمت آرمانی و آنچه الان وجود دارد هستیم، گفت: اگر نتوانیم به آن آرمانها برگردیم با مشکلات زیادی رو به رو خواهیم شد و مردم الان در حال فاصله گرفتن از واقعیتهای رو به رو هستند.
این فعال سیاسی اصلاحطلب با تاکید بر اینکه مهترین چالش در جمهوری اسلامی مسئله کارآمدی است، گفت: بسیاری از حکومت ها در جهان دیکتاتور هستند اما در کشور ما یک ناکارآمدی مورد اجماع همگان وجود دارد که در درون مشکلات بسیاری از جمله فساد برای ما ایجاد کرده است. فساد گسترده ای که ناشی از ناکارآمدی است و خطر آن برای نظام حاکم از آمریکا و اسرائیل و مخالفان داخلی و خارجی بیشتر خواهد بود.
وی ادامه داد: مردم امروز با توجه به رسانهها با چهره بزک شده رژیم پهلوی رو به رو است و نسل حاضر امروز خود را با دنیا مقایسه و در عصر انفجار اطلاعات زندگی میکند.
خاتمی با اشاره به سه نحله سیاسی در کشور گفت: یکی برانداز هستند که با توجه به مسایل اخیر صدایشان بلندتر از قبل شده است و اشکال این بزرگتر شدن خود ما بودیم، چون هر اتفاقی در کشور افتاده گفتیم کار منافقین بوده است.این ها برنامه ندارند و تنها امیدشان حمایت بیگانگان است.
وی افزود: نحله دوم ایدوئولوگهای حاکمیت هستند که حکومت اسلامی را تئوریزه می کنند که طرفدار خاص خود را هم دارند. آنها جمهوری اسلامی را جمهوری فقیهان میدانند و میخواهند رساله عملیه را به عنوان ایدئولوژی را اجرا کنند.
این فعال سیاسی اصلاحطلب با اشاره نحله سوم یعنی اصلاحطلبان تصریح کرد: اصلاحطلبان باورمند به جمهوری اسلامی هستند اما کدام جمهوری اسلامی؟ ما می گوییم جمهوری اسلامی پاریس که در صحیفه نور امام و دیگر جاها هست که می توان به آنها مراجعه کرد. اینها جایی در قدرت ندارند و بسته به تندی و کندی و باز و بسته کردن فضا مجالی برای عرض اندام در جامعه پیدا میکنند، اما واقعیت این که قدرت اثرگذاری در حکومت ندارند.
خاتمی ادامه داد: اصلاحطلبان با وجود این که نفوذ کلام خود را در دولت دارند اگر این روند ادامه یابد دامنه نفوذ آنها کاهش می یابد و شاید برنامه حکومت هم این باشد که این ها از قدرت بیفتند و دو قطبی در جامعه پیش بیاید تا کار خود را پیش ببرند.
نایب رییس مجلس ششم با بیان اینکه مسئول این ناکارآمدی مجموعه حکومت و حاکمیتی است که در داخل کشور وجود دارد، گفت: هر کس مسئول این ناکارآمدی باشد که درون حکمومت است اگر نخواهند روش کار خود را تغییر دهند عامل اصلی براندازی جمهوری اسلامی اینها خواهند بود چون در صورت استمرار ناکارمدی فساد حل نمی شود.
خاتمی با اشاره به اینکه اصلاحطلبان جز کارهایی مسالمت آمیز و قانونی کار دیگر نمی توانند انجام بدهند، تصریح کرد: اساس ناکارآمدی تبعیض آشکار و پنهانی است که در کشور وجود دارد و عامل تبعیض رانت سیاسی و قضایی است.
وی مدعی شد که نخستین مسئول ناکارمدی نظام شورای نگهبان است و اظهار داشت: این نهاد کشور را از نیروهای کارآمد داری شایستگی های اجرایی و علمی خالی کرده است.
خاتمی نهاد قوه قضاییه را عامل دوم ناکارآمدی برشمرد و گفت: قرار بود قوه قضایی داشته باشیم که اگر امیرالمومنین در برابر یک یهودی قرار بگیرد، قاضی آن این اختیار را داشته باشد که به یهودی حق بدهد.
نایب رییس مجلس ششم تاکید کرد: اگر این دو نهاد بخواهند اصلاح شوند باید در بالاترین سطوح مدیریت کشور بینش به اداره کشور تغییر کند و بدون پذیرش نگاه به شهروند، پذیرش شفافیت و رقابت و نگاه به جهان دو نهاد شورای نگهبان و قوه قضایی تغییر نمیکند.
این فعال سیاسی اصلاح طلب با بیان اینکه استراتژی جاری اصلاحطلبان انتخاب بین بد و بدتر است و حضور به هر قیمت در شرایط فعلی شاید دیگر کاربردی نداشته باشد، گفت: اصلاح طلبان اگر به فکر نجات کشور و جمهوری اسلامی هستند و باید دیدگاه خود را نسبت به تعارضهای موجود و نسبت به برداشت از جمهوری اسلامی اصلاح کنند.
نایب رییس مجلس ششم افزود: اصلاحطلبان درباره الگوی اداره کشور دیدگاههای خود را تا حد زیادی روشن کردند اما چگونه باید به این الگو برسیم و آیا با حضور به هر قیمت این الگو عملی میشود یا اعتبار خود را از دست میدهیم.
خاتمی افزود: ما با سیستم متصلبی رو به رو هستیم که نخست اینکه اجازه حضور اصلاحطلبان را نمیدهد و اگر اجازه حضور دهد امکان پیاده کردن برنامه ها را نخواهد داد. به نظر من اگر ما نمیتوانیم حکومت را درست کنیم، باید در درون تشکیلات اصلاحطلبی روند هرچه بیشتر دموکراتیزه شدن را پیش ببریم چون ریش سفیدی و حق السهم در جامعه ما خیلی کارکرد نخواهد داشت.