به گزارش استناد نیوز، رهام حبیبی که بیش از دو دهه در میدان عملی صنعت بازیافت فعالیت کرده، معتقد است نگاه به بازیافت در ایران هنوز با واقعیتهای اقتصادی و زیستمحیطی فاصله دارد.
از یک واحد سنتی تا کارخانهای با ظرفیت ۳۰ هزار تن
شرکت شیمی پلاست شمال فعالیت خود را در سال ۱۳۸۴ با ظرفیتی کمتر از ۳ هزار تن در سال و با هدف تأمین مواد اولیه کارخانه الیاف، در مجموعهای سنتی در جویبار آغاز کرد.
اما افزایش مصرف بطریهای PET و رشد پسماندهای پلاستیکی، مدیران این مجموعه را به سمت توسعهای اساسی سوق داد.
به گفته حبیبی، نتیجه این تصمیم، بهرهبرداری از کارخانه جدید شیمی پلاست شمال در شهریور ۱۴۰۱ بود؛ کارخانهای با مساحت ۱۱ هزار متر مربع و ظرفیت اسمی ۳۰ هزار و ۳۰۰ تن در سال که امروز در زمره واحدهای شاخص بازیافت PET کشور قرار دارد.
کیفیتی که بازیافت را وارد صنایع حساس میکند
محصول نهایی این مجموعه، پرک بازیافتی PET با ناخالصی کمتر از ۲۵ ppm است؛ عددی که امکان مصرف این محصول را در صنایع حساس از جمله فودگرید و تولید الیافهای خاص فراهم میکند.
حبیبی تأکید میکند: «بازیافت زمانی ارزشمند است که بتواند جایگزین مواد اولیه نو در صنایع با استاندارد بالا شود، نه صرفاً مصرف در محصولات کمارزش.»
مازندران؛ هم فرصت، هم هشدار
استان مازندران به دلیل جاذبههای گردشگری و مصرف بالای محصولات بستهبندیشده، با حجم قابل توجهی از پسماند پلاستیکی مواجه است.
به گفته این فعال صنعتی، اگر بازیافت بهصورت علمی توسعه پیدا نکند، آسیب آن مستقیماً متوجه جنگلها، رودخانهها و سواحل استان خواهد شد.
او در همین زمینه گفت:
«کشوری که زبالههای خود را درست مدیریت نکند، در آینده هم قادر به مدیریت منابع و اقتصاد خود نخواهد بود.»
نقش انجمن پلیمرهای بازیافتی کشور
انجمن پلیمرهای بازیافتی کشور برای نخستین بار در سال جاری تأسیس شده و شکلگیری آن پاسخی به خلأ یک تشکل تخصصی و فراگیر در صنعت بازیافت پلیمر است.
به گفته حبیبی، این انجمن با هدف تعریف واقعی صنعت بازیافت، تفکیک فعالیت صنعتی از روشهای سنتی، استانداردسازی فرآیندها و دفاع از منافع تولیدکنندگان واقعی تشکیل شده است.
او افزود: «یکی از برنامههای اصلی انجمن، این است که بازیافت از یک فعالیت کماعتبار و حاشیهای خارج شود و بهعنوان یک صنعت رسمی، اقتصادی و قابل اتکا در سیاستگذاریهای کشور شناخته شود.»
از دیگر محورهای کاری انجمن میتوان به تعامل با دولت و مجلس، شفافسازی زنجیره تأمین، پیگیری ثبات مقررات، حل چالشهای انرژی و ایجاد بستر مناسب برای سرمایهگذاری سالم در این صنعت اشاره کرد.
نوسانات ارزی و بیثباتی؛ پاشنه آشیل صنعت بازیافت
به اعتقاد این عضو هیئتمدیره انجمن، نوسانات شدید نرخ ارز و بیثباتی اقتصادی مهمترین ضربه را به صنعت بازیافت زده است.
افزایش ناگهانی هزینهها، دشواری تأمین قطعات، نبود امکان برنامهریزی بلندمدت و کاهش انگیزه سرمایهگذاری، از جمله پیامدهایی است که امروز فعالان این صنعت با آن مواجهاند.
او میگوید: «صنعتی که حاشیه سود محدودی دارد، اولین قربانی بیثباتی اقتصادی است.»
مقایسه با ترکیه؛ فاصلهای که با سیاستگذاری ایجاد شده
در مقایسهای کلی، حبیبی به وضعیت صنعت بازیافت پلیمر در ترکیه اشاره میکند؛ کشوری که با ثبات اقتصادی، حمایت هدفمند و سیاستهای تشویقی توانسته بازیافت را به یک صنعت سودآور و رقابتی تبدیل کند.
در حالی که در ایران، با وجود دسترسی به مواد اولیه و نیروی انسانی، نبود ثبات سیاستی و حمایت ساختاری باعث شده ظرفیت واقعی این صنعت بهطور کامل فعال نشود.
**اشتغال و مسئولیت اجتماعی
در حال حاضر، فعالیت شیمی پلاست شمال منجر به ایجاد حدود ۱۰۰ شغل مستقیم و بیش از ۱۰۰۰ شغل غیرمستقیم شده است.
این مجموعه برای جبران کمبود نیروی انسانی، برنامه دارد از ظرفیت اشتغال افراد تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره)، سازمان بهزیستی و افراد معرفیشده از سوی اداره کل زندانها استفاده کند و در این راستا درخواست رسمی همکاری ارائه شده است.
رهام حبیبی در پایان تأکید کرد:
«بعد از دو دهه فعالیت در صنعت بازیافت، به این نتیجه رسیدهام که بازیافت میتواند یکی از کمهزینهترین و مؤثرترین راههای عبور از بحرانهای زیستمحیطی و اشتغال کشور باشد؛ به شرط آنکه تصمیمگیریها از نگاه کوتاهمدت عبور کند.»
