عبور ملایم شاخص بورس از مرز روانی/ موج بعدی افزایش قیمت سهام در راه است؟

 معاملات بازار سهام  در حالی پیگیری شد که قرار بود  یکی از بزرگترین عرضه‌های اولیه تاریخ بورس انجام شود. پتروشیمی نوری پس از یک سال کش و قوس، برای اولین بار در بورس تهران عرضه شد. بر این اساس 300 میلیون سهام «نوری» با قیمت 3هزار و 125 تومان به بیش از 560 هزار نفر فروخته شد. از فروش 10 درصد سهام نوری در بورس، تقریبا هزار میلیارد تومان نقدینگی از بازار سهام جذب و به جیب سهامداران عمده (فارس، تاپیکو و صندوق بازنشستگی) واریز شد.

در نتیجه این عرضه اولیه ارزش معاملات سهام به طور معناداری افزایش یافت. امروز ارزش معاملات خرد سهام و حق تقدم در نمادهای عادی بورسی و فرابورسی، بالغ بر 2هزار و 516 میلیارد تومان شد. همانطور که اشاره شد، 973 میلیارد تومان از کل ارزش معاملات به عرضه اولیه پتروشیمی نوری اختصاص یافت.

عرضه اولیه نوری ارزش بورس را به یکباره بیش از 9هزار میلیارد تومان افزایش داد و ارزش کل بورس به 942 هزار میلیارد تومان رسید. طبیعی بود که این عرضه اولیه بزرگ تمام توجهات بازار را معطوف به خود کند.

صعودی از جنس پالایشی و سنگ‌آهنی

در کنار عرضه اولیه سهام پتروشیمی نوری، بیش از همه نمادهای پالایشگاهی و سنگ آهنی در مرکز توجه فعالان بازار قرار داشتند. با افزایش بهای نفت و همچنین رشد ارز نیمایی، بورس‌بازان حسابی ویژه‌ای روی نمادهای پالایشگاهی باز کرده‌اند.

سود شرکت‌های پالایشگاهی به دو فاکتور مهم بستگی دارد: اول قیمت نفت و اختلاف آن با قیمت فرآورده‌های نفتی (کرک اسپرد) و دوم نرخ ارز نیمایی. اما نکته مهمی که سودآوری پالایشگاه‌ها را غیرقابل پیش‌بینی می‌کند مدیریت قیمت‌ها توسط شرکت ملی پالایش و پخش و وزارت نفت است. تصوری که باعث می‌شود فعالان بازار موضعی محتاطانه در قبال پالایشگاه‌ها اتخاذ کنند، قیمت‌گذاری‌های دستوری احتمالی است.

نکته نگران‌کننده دیگری که در خصوص پالایشگاه‌ها وجود دارد، عدم انتشار صورت‌های مالی حسابرسی شده آن‌هاست. به نظر می‌رسد برگزاری مجامع پالایشگاه‌ها امسال هم تحت شرایط خاصی باشد. چنانچه این ریسک‌های بنیادین درباره پالایشگاه‌ها وجود نداشت، احتمالا قیمت سهام‌شان بالاتر از چیزی بود که امروز بر تابلو نقش بسته است.

در کنار رشد قیمت نفت و توجه بازار به نمادهای پالایشگاهی، سنگ آهنی هم جزو نمادهای اثرگذار بر شاخص بودند. زمزمه احتمال افزایش نرخ سنگ آهن، کنسانتره آهن و گندله باعث شده است ارزش معاملات و قیمت سهام شرکت‌‎های سنگ‌آهنی افزایش یابد. در کنار این عامل، دعوای مدیریتی مجموعه فولاد مبارکه و بانک سپه بر سر اکثریت اعضای هیأت مدیره گلگهر نیز زمینه را برای رشد بیشتر قیمت نمادهای سنگ آهنی افزایش داده است.

جولان نقدینگی در گروه بانکی و خودرویی

پس از گروه محصولات شیمیایی، امروز بیشترین ارزش معاملات به نمادهای بانکی و خودرویی اختصاص داشت. از میان نمادهای بانکی، بانک دی و از میان نمادهای خودرویی ایران خودرو بیشتر مورد توجه بازار قرار گرفتند. ارزش معاملات سهام بانک دی امروز 74 میلیارد تومان بود. این میزان از معاملات تقریبا 4 برابر میانگین ارزش روزانه معاملات در یک ماه گذشته برای این نماد است.

با افزایش نرخ ارز، امیدواری برای ادامه‌دار شدن سود ناشی از تسعیر ارز برای بانک‌ها می‌شود و از طرف دیگر افزایش سرمایه‌های احتمالی از محل مازاد تجدید ارزیابی برای نمادهای خودرویی و سایر نمادهای دارای زیان انباشته، به عنوان محرکی برای افزایش قیمت‌های سهام عمل می‌کند. همین موضوع سبب شده است که ارزش معاملات سهام بانکی و خودرویی در مسیری صعودی قرار بگیرد.

موج جدیدی از افزایش قیمت سهام در راه است؟

همانطور که اشاره شده، با وجود آنکه بازار امروز تحت تأثیر یکی از بزرگترین عرضه‌های اولیه چند سال اخیر قرار داشت، اما ارزش معاملات کلیت بازار افت قابل توجهی را تجربه نکرده بود. امروز ارزش معاملات خرد بورسی و فرابورسی در همان محدوده 1500 میلیارد تومان در روز قرار داشت. میانگین ارزش معاملات خرد از ابتدای خرداد ماه تا کنون در حدود 1500 تا 1600 میلیارد تومان قرار داشته است.

پیشتر در گزارش‌های اقتصاد آنلاین اشاره شده بود که رصد ارزش معاملات در برهه فعلی اهمیت ویژه‌ای دارد. با وجود آنکه قیمت‌های سهام در یک سال گذشته رشد چشم‌گیری را تجربه کرده است، اما همچنان متغیرهای بنیادین به نفع صعود قیمت‎‌ها عمل می‌کنند. گزارش‌های عملکرد شرکت‌ها نشان از افزایش سودآوری‌شان دارد. تحریم‌ها آنگونه که انتظار می‌رفت عملکرد شرکت‌ها را تحت تأثیر قرار نداده و افزایش تورم و نرخ ارز به افزایش سودآوری شرکت‌ها کمک شایانی کرده است.

تنها نکته‌ای که می‌تواند تهدید مهمی برای بازار محسوب شود، رشد بدون استراحت قیمت‌ها در ماه‌های اخیر است. افزایش مداوم قیمت‌ها پتانسیل شناسایی سود دست‌جمعی در بازار را افزایش داده است. اما تا زمانی که ارزش معاملات در محدوده قابل قبولی قرار دارد، می‌توان از ادامه روند اطمینانی نسبی داشت. به عبارت دقیق‌تر بالا ماندن ارزش معاملات نشان می‌دهد که به ازای فروشندگان احتمالی سهام، خریدار بالقوه وجود دارد. در حال حاضر قیمت‌های سهام به طور ملایم در حال رشد هستند و خبری از فشار فروش سنگین نیست و خریداران قدرتمندتر از فروشندگان نشان می‌دهند.

با عبور شاخص کل از مرز روانی 250 هزار واحدی و همچنین بالا ماندن ارزش معاملات به نظر می‌رسد به زودی موج جدیدی از افزایش قیمت‌ها شکل بگیرد. این نکته را نیز باید مورد توجه قرار داد که با برگزاری مجامع و تقسیم سودهای نقدی، قیمت‌های سهام رقیق‌تر شده و اثر روانی آن می‌تواند سوخت مناسبی برای ادامه رشد قیمت‌ها فراهم کند.