روزنامه شهروند نوشت: خبرها نوشته‌اند موبایل ارزان شد اما کف بازار چه خبر است؟ موبایل واقعا ارزان شده است؟ برای گرفتن پاسخ این پرسش راهی پل حافظ می‌شوم. پاساژ پر‌جنب‌وجوش علاءالدین حالا به یکی از پاساژهای بی‌فروغ و کساد مبدل شده است. دلیلش را هم که بپرسی، می‌گویند مردم پول ندارند و گوشی هم گران است. حالا برندهای گران و پر‌زرق‌وبرق موبایل کمتر پشت ویترین‌ها دیده می‌شود. فروشندگان می‌گویند موبایل کالایی است که اگر فروش نرود، مدلش می‌افتد و فروشنده ضرر و زیان می‌دهد.
ماجرای کاهش قیمت‌ها را می‌پرسم و فروشندگان توضیح می‌دهند که قیمت‌ها بفهمی نفهمی کمتر شده است اما علت آن قیمت دلار نیست و بازار کساد شده است. به همین دلیل فروشندگان مجبورند از بخشی از حاشیه سودشان چشم بپوشند تا مشتری‌ها را فراری ندهند.
قیمت کمی کوتاه آمد
پاساژ پر‌جنب‌وجوش علاءالدین و بازار موبایل این روزها کساد است. اگر مشتری هم باشد، بیشتر برای پرس‌وجوکردن قیمت است تا مناسب‌ترین قیمت را برای خرید گوشی‌های متوسط و رفع نیازش پیدا کند. این رکود بازار آستانه صبر فروشندگان را به سر رسانده. شاید برای همین است که کمتر مغازه‌ای گوشی‌های گرانقیمت دارد.
فروشندگان علاءالدین می‌گویند، امسال بدترین سال کاری‌شان بوده و بازار این روزها به اندازه‌ای کساد است که ناچار شده‌اند قیمت گوشی‌ها را اندکی کاهش دهند. به عنوان مثال آیفون ایکس ۲۵۶ که تا ۱٥-۱٤میلیون تومان پیش رفت، حالا کمی ارزان‌تر شده و قیمتش به حدود ۱۳میلیون تومان رسیده است.
با این حال باز هم کسی از این شرایط راضی نیست؛ نه مشتری و نه فروشنده. مشتریان از وعده‌های توخالی مسئولان و فروشندگان هم از بی‌رونقی بازار گلایه دارند. این شرایط در حالی به وجود آمده که چندی پیش محمدمهدی غفوریان، رئیس کمیته تخصصی تلفن‌همراه کشور گفت: «موبایل ٢٠درصد ارزان می‌شود.» و بر این باور بود که اگر این سیر نزولی ارز ادامه داشته باشد، حتی بیش از ۲۰درصد کاهش قیمت در تلفن‌همراه، لوازم جانبی و قطعات را شاهد خواهیم بود و قطعا واردکنندگان اشتیاق بیشتری برای واردات خواهند داشت.»
با وجود کاهش نسبی قیمت ارز، همچنان خبری از رونق بازار موبایل و ارزانی قیمت‌ها نیست. اگر هم به گوشی موبایل نیاز داشته باشی، در قیمت‌ها در هیچ سایتی موجود نیست و حتی برخی از مغازه‌داران در این اوضاع بی‌رونق، خریدوفروش را کنار گذاشته‌اند.
فقط گوشی‌های ٤-٢میلیونی مشتری دارند
گوشی‌های لوکس دیگر مشتری ندارند. این جمله را از دهان تعداد زیادی از فروشندگان علاءالدین می‌شنوی. محمد که یکی از فروشندگان علاءالدین است، به «شهروند» می‌گوید: «این روزها مشتری نداریم. البته هستند کسانی که برای پیداکردن گوشی با قیمت مناسب به ما سر می‌زنند.»
صحبت‌های او به همین‌جا ختم نمی‌شود و در ادامه می‌گوید: «بیشتر متقاضیان گوشی‌های سامسونگ A٥٢٠، j٧pro وj٧core هستند؛ چرا که بازه قیمتی این مدل از گوشی‌ها بین ٢ تا ٤میلیون تومان است.»
به گفته محمد در حال حاضر قیمت گوشی‌های سامسونگ از یک میلیون و ٢٠٠هزار تومان شروع می‌شود و تا ١٥میلیون تومان گوشی موبایل در بازار موجود است.
گوشی به بازار تزریق نمی‌شود
«چیزی که گران شد، ارزان نمی‌شود.» این اصطلاح را فروشندگان زیادی می‌گویند. آنها به «شهروند» توضیح می‌دهند کالایی به بازار تزریق نمی‌شود که قیمت‌ها نزولی شود.
از یکی از موبایل‌فروشی‌های علاءالدین در مورد یکی از مدل‌های معمولی سامسونگ می‌پرسم اما «خرید و فروش نداریم» تنها پاسخی است که می‌گیرم. فروشنده دیگری که به وضع موجود هم شکایت داشت، گفت: «تا قبل از گرانی‌ها گوشی داشتم یک‌میلیون و ٢٠٠هزار تومان، بعد از گرانی‌ها ٢میلیون و ٨٠٠هزار تومان شد، الان هم که می‌گویند ارزان شده، ارزان شده همان گوشی را باید ٢میلیون و ٤٠٠هزار تومان خریداری کنید. مشتری برای خرید گوشی‌های سطح متوسط به این اندازه هزینه نمی‌کند.» این طور که به نظر می‌رسد، در این بحبوحه گرانی‌ها با کاهش قیمت دلار، کاهش ١٠درصدی قیمت گوشی‌های موبایل را هم به دنبال داشته است؛ چرا که فروشندگان مجبور به این کار هستند، اگر نه فروش ندارند.
از سرنوشت ٦٥٠هزار گوشی بی‌خبریم
البته نه فقط بازاری‌ها که اتحادیه‌های صنفی بازار موبایل هم می‌گویند کالایی به بازار تزریق نمی‌شود. مهدی میرمهدی، رئیس اتحادیه فناوران رایانه به «شهروند» می‌گوید: «در حال حاضر هیچ نوع کاهش قیمتی در بازار وجود ندارد؛ چرا که کالا به بازار تزریق نمی‌شود.»
این موضوع در حالی رخ می‌دهد که وزارت ارتباطات اعلام کرده بود به زودی ٦٥٠هزار گوشی احتکارشده را به بازار می‌فرستد و قیمت‌ها را کاهش می‌دهد اما سرنوشت این گوشی‌ها مشخص نیست.
علی فاضلی، رئیس اتاق اصناف کشور در این زمینه به «شهروند» می‌گوید: «ابتدا باید در نظر گرفت که انبار کالا به معنای احتکار نیست، زیرا فردی که جنس وارد و انبار میکند، حساب‌کتاب یک سال خود را در نظر گرفته است اما با فرض این که چنین کالاهایی هم احتکار بوده‌اند، بد نیست بدانیم این کالاها در کدام شبکه است که ما بی‌خبریم. اگر توزیع شده، چگونه بوده؟ اگر کالای احتکار شده کشف شده، اعلام کنند و مکان توزیعش را بگویند؛ چرا که ما آماری در دست نداریم.»
حجم درخواست‌ها کم شده
علی فاضلی، رئیس اتاق اصناف کشور همچنین به «شهروند» می‌گوید: «تا قبل از گرانی گوشی‌های موبایل، بازار به ٦٥٠هزار تا ٧٠٠هزار گوشی موبایل نیاز داشت تا از این طریق به ثبات برسد. اما نه‌تنها بازار به ثبات نرسید، بلکه با وجود قیمت‌های نجومی دیگر به چنین تعداد از گوشی‌های موبایل نیاز نیست؛ چرا که تقاضا کاهش داشته است.
او ادامه می‌دهد: «دو نکته در این زمینه وجود دارد؛ یکی آن که زمانی که بازار به گوشی‌های موبایل نیاز داشت، نتوانستیم تزریق و بازار را تنظیم کنیم و دیگر آن که حجم درخواست‌ها به اندازه گذشته نیست.»
فعلا گوشی نخرید
در این شرایط نابسامان و رکود بازار موبایل میرمهدی شرایط آینده خرید و فروش موبایل را مساعد می‌داند. او بر این باور است: «در آینده با کاهش قیمت گوشی‌های موبایل روبه‌رو هستیم؛ چرا که در حال حاضر وارد‌کننده وجود ندارد و وارداتی انجام نمی‌شود اما با تعیین تکلیف واردکنندگانی که به دلایل مختلف بازداشت‌شده‌اند، واردکنندگان دیگری با ارز نیمایی اقدام به واردات میکنند، همین موضوع تا حد زیادی از التهاب بازار می‌کاهد و شرایط بازار بهبود پیدا میکند. پس بهتر است مردم دست نگه دارند، تا به شرایط مطلوب برسیم و سپس خرید و فروش کنند.»
ابراهیم درستی هم عقیده دارد: «اگر ارز نیمایی به صورت مستمر و منظم برای واردات موبایل اختصاص پیدا کند و واردکنندگان بتوانند سهم بازار را تامین کنند، قطعا قیمت تلفن همراه در آینده‌ای نزدیک با کاهش قابل توجهی مواجه می‌شود اما اکنون یکی از مسائلی که سبب می‌شود قیمت موبایل افزایش یابد، کمبود جنس و کالا در بازار است. اگر اتفاقاتی که مطرح کردم از قیمت‌گذاری تا تامین ارز و سهم بازار رخ دهد، شاهد کاهش قیمت موبایل تا ۴۰درصد و حتی بیشتر خواهیم بود.
البته او تاکید میکند: باید این نکته را مد نظر قرار داد که فروشنده موبایل، گرانفروش نیست و عمده تخلف برای توزیع‌کنندگان و وارد کنندگان عمده تلفن همراه است، البته این مسأله را که برخی فروشندگان هم ممکن است مرتکب تخلف و گرانفروشی شوند، منکر نمی‌شویم، اما گرانی در بازار موبایل دلایل دیگری دارد.»
