استان الانبار عراق طی ماه های اخیر شاهد تحولاتی است که نشان می‌دهد آمریکا تلاش برای احیای مجدد پروژه نیروهای الصحوة در این کشور به بهانه خطرات ناشی از گسترش احتمالی گروه تروریستی داعش را آغاز کرده است. این تحرکات نگرانی‌های محافل منطقه‌ای در خصوص ارتباط استان غربی عراق با معامله قرن را افزایش می‌دهد.
اواخر ماه می گذشته بود که باقر الزبیدی وزیر امور مالی اسبق عراق و یکی از رهبران سابق شورای عالی اسلامی این کشور از نقش احتمالی عراق در پیشبرد معامله قرن توسط آمریکا خبر داد و گفت که استان‌های غربی عراق هدف جولان نیروهای آمریکایی شده است.
وی تاکید کرد که این تحولات می‌تواند در آینده خاستگاه تشکیل کانون گروه‌های مسلح باشد که در ادامه از الرقه و ادلب و حسکة ودیرالزور به این مناطق کشانده می‌شوند و این اتفاقات می‌تواند دلیلی برای ارتباط عراق با طرح آمریکایی معامله قرن باشد.
وی در توضیح بیشتر این طرح آمریکایی گفت که احتمالاً غرب عراق به عنوان میهن جایگزین فلسطینیان، سرنوشتی مشابه اردن و کرانه باختری خواهد داشت. این سیاستمدار عراقی در ادامه نسبت به این تحرکات هشدار داده و گفت که با وجود تلاش‌هایی که برخی جریان‌های سیاسی و رسانه‌ای برای اطمینان بخشی به افکار عمومی انجام می‌دهند و تاکید میکنند که بغداد بخشی از معامله قرن نیست، اما واقعیت چیز دیگری است و قرار است عراق بنا به علل مختلف از جمله انگیزه‌های دینی و تاریخی و اجتماعی به عنوان ستون فقرات این پروژه آمریکایی مورد استفاده قرار گیرد.
نکته عجیب‌تر همزمانی این اتفاقات با زمزمه‌ها و تلاش‌های پشت پرده مطرح شده برای احیای پروژه نیروهای الصحوة و جریان‌های مسلح خودمختار در استان الانبار است که متحد واشنگتن خواهند بود.
منابع میدانی مطلع از این تلاش‌ها اعلام میکنند که این تلاش‌ها بعد از سفر محمد الحلبوسی رئیس پارلمان عراق به آمریکا در آوریل گذشته آغاز شده است. الحلبوسی در این سفر از ضرورت حضور نیروهای آمریکایی در عراق به عنوان تضمینی برای ثبات این کشور خبر داده و مدعی شد که خروج نیروهای ائتلاف بین‌المللی از عراق در شرایط کنونی به نفع گروه‌های تروریستی خواهد بود.
بر این اساس آمریکا تحرکات خود را در استان‌های غربی عراق افزایش داده و بنا بر اعلام منابع مطلع مجموعه‌ای از نشست‌ها میان رهبران عشایر و فرماندهان نظامی آمریکایی برگزار شده تا اقدامات لازم برای پیشبرد پروژه تجهیز عشایر انجام شود. این اقدامات به بهانه ضرورت آمادگی لجستیک برای مقابله با خطرات احتمالی آینده از سوی داعش مطرح شده است.
این منابع از نقش برجسته رئیس پارلمان عراق در این تحرکات و دیدارها خبر داده و گفته‌اند که وی که پیش از این، نماینده مردم از این بخش بوده، به دنبال ایجاد یک رژیم سیاسی خاص در این منطقه است. او ارتباطات گسترده‌ای با رهبران عشایر و قضات و فرماندهان محلی پلیس و شورای استانداری دارد و همه از او حمایت میکنند.
سفر ناگهانی و اعلام نشده الحلبوسی به اردن و امارات و دیدار وی با عبدالله دوم پادشاه اردن و محمد بن زاید ولیعهد ابوظبی را نیز می‌توان در این راستا ارزیابی کرد.
بر اساس این گزارش، طرح آمریکایی در این منطقه علاوه بر تحریک عشایر منطقه غرب عراق، شامل ایجاد یک مسیر بین المللی بین بغداد- الانبار به امان پایتخت اردن میشود که این اقدام با هماهنگی مستقیم با سرویس‌های جاسوسی اردن انجام میشود. یکی از عناصر شورای استانداری که خواستار عدم افشای نام خود شده، گفته است که این پروژه از دو سال پیش در دست بررسی است.
وی در گفتگو با الاخبار تاکید کرد که امان از چندین سال پیش به دنبال اجرای این پروژه بوده و ورود داعش به منطقه را فرصت مناسبی برای اجرای این طرح می‌دانست، اما ورود عشایر منطقه به نیروهای الحشد الشعبی این فرصت را از اردن گرفت.
در سایه این تحولات، نگرانی‌های عمده‌ای در رابطه با ارتباط پروژه آمریکایی در عراق با معامله قرن وجود دارد، چرا که ممکن است استان الانبار بر اساس این پروژه بستر مناسبی برای جایگزین‌های مطرح شده در چارچوب معامله قرن لحاظ شود.
