در اینجا ۱۰ تا از این عادات بد را با هم مرور میکنیم.
۱- خوردن، وقتی که گرسنه نیستید
اضافهوزن و چاقی میتواند منشأ بسیاری از بلاها باشد: مشکلات سلامتی، اعتماد به نفس پایین، دردسرهایی مثل پیدا کردن لباس با سایز مناسب، جتی پیدا کردن همسر و پیشرفت شغلی!
بعضی اوقات ما تحت فشار اطرافیان مجبور به خوردن میشویم. مثلا در مهمانیها، یا وقتی که پدر، مادر یا همسرمان، نگران اصطلاحا ضعف کردن ما حین کار روزانه میشوند و وادارمان میکنند که یک وعده غذای کامل بخوریم، در حالی که ممکن است واقعا نیازی به خوردن آن نداشته باشیم.
متأسفانه از لحاظ فرهنگی ما گرفتار این معضل هستیم و من شخصا نمیدانم چرا وقتی خودمان میزبان هستیم، خودمان را جای میهمان نمیگذاریم و تلاش میکنیم با رصد و پایش دقیق، میزان خالی شدن دیس و بشقاب او را بسنجیم!
اما از این گذشته، خیلی وقتها، ما دچار یک چرخه معیوب استرس- خوردن میشویم. این چرخه معیوب به این صورت است:
شما دچار یک استرس هستید، مثلا امتحانی در پیش دارید، کارتان در طول روز خوب پیش نرفته، مشاجرهای داشتهاید یا خسته از کار ملالآور روزانه هستید، این استرس برایتان مزاحمت ایجاد میکند، به طرف یخچال یا سمت تنقلات میروید، به صورت مهارنشدهای میخورید.
بعد از اینکه کالری بسیار زیادی را وارد بدن کردید، احساس گناه میکنید که چرا نتوانستهاید جلوی خودتان را بگیرید و عاقلانه رفتار نکردهاید و بر میزان اضافه وزن خود افزودهاید. بنابراین لحظات و دقایق کوتاه احساس لذت از خوردن شما سپری میشود و جایش را استرس بیشتر میگیرد.
حالا این استرس بیشتر ممکن است، دوباره شما را سمت خوردن راهنمایی کند. متأسفانه بسیاری از موارد اضافه وزن و چاقی به خاطر تکرار مداوم این چرخه هستند.
چاره کار چیست؟ چطور میشود این عادت را ترک کرد؟
چاره کار این است که نخست به جای خوردن تنقلات پرکالری، عادت کنید که میوه و تنقلات کمکتاری بخورید. مهمتر از آن سعی کنید چند بار که دچار استرس شدهاید، به صورت ارادی، از خوردن پرهیز کنید. حتی میتوانید روی در یخچال برچسبی نصب کنید که روی آن نوشته شده باشد، من میتوانم استرسم را کنترل کنم.
اما یک کار هوشمندانه ایجاد یک عادت خوب میتواند باشد. به خودتان عادت بدهید که استرس خود را به جای خوردن، سمت ورزش سوق بدهید. من شخصا خیلیها را میشناسم که عادت پیدا کردهاند که موقع استرس، ورزش کنند.
۲- استفاده از موبایل و تبلت در هنگام خواب
یکی از بدترین عادات ممکنه که متأسفانه همهگیر شده همین است. همان طور که قبلا در یک پزشک نوشته بودیم، نور آبی و حتی سفیدی که از صفحات نمایش به چشمان ما میرسد، میزان ترشح هورمون ملاتونین بدن ما را تغییر میدهند و بنابراین با مختل کردن فیزیولوژی بدن ما باعث بدخوابی میشوند. پیداست که بدخوابی روز بعد چقدر روی سلامتی و کار شما تأثیر میگذارد.
چاره کار چیست؟
به کتاب رو بیاورید! کتاب آن تابش نور زیانآور را ندارد. به علاوه ذهن شما را دچار پرش فکری مداوم هم نمیکند. وقتی با تلگرام کار میکنید مدام از یک کانال به کانال دیگر میپرید و ذهن مشوشی پیدا میکنید، اما وقتی یک داستن کوتاه میخوانید، ذهنتان به صورت لذتبخشی روی یک جریان تمرکز میکند و چه بسا در میانه داستان به صورت لذتبخشی خواب چشمانتان را برباید و بقیه داستان را در خواب تکمیل کنید!!
۳- شکوه و شکایت کردن مدام (غر زدن)
متأسفانه برخیها عادت کردهاند غر بزنند تا به خیال خودشان سبک شوند. اما شکوه و شکایت کردن بیهوده، جز پراکندن احساس منفی و پذیرش شکست و بیکفایتی و یا مقدر بودن قطعی ناملایمات زندگی کارکرد دیگری ندارد. تازه اطرافیان و نزدیکان شما را هم گریزان میکند.
این موضوع حتی از نظر علمی هم ثابت شده.
چاره کار؟ قبول کنید که هیچ فرد یا شرایطی ایدهآل نیست. ما زندهایم تا مبارزه کنیم و تغییر بدهیم. تلاش کنید هر روزتان را با برنامهریزی بهتر از دیروز کنید.
۴- عادت به بینظمی
بینظمها هم خودشان را آزار میدهند و هم اطرافیان خود را. بینظمی در زمانبندی، تقسیم کارها و چینش وسایل خانه یا مجیط کار، عوارض بدخیمی در پی خواهد داشت.
چاره کار: از تقویم استفاده کنید. از یک اپلیکیشن برای سامان دادن کارهای ضروری یا دفترچه استفاده کنید. اولویتهایتان را مشخص کنید و سرموقع بیدار شوید و به خواب بروید.
۵- چندکارگی
چندکارگی یک افسانه است. باور کنید که شما به هیچ عنوان نمیتوانید چند کار مختلف را با هم انجام بدهید. شاید چند روزی بتوانید این فشار را تحمل کنید. اما چون سیمکشی و ساختار مغز ما برای چندکارگی درست نشده، ادامه دادن این روند، یا منجر میشود که شما وسط کار کم بیاورید یا میزان خلاقیت و کارایی شما را به شدت کاهش میدهد.
چاره کار: در هر بازه زمانی، فقط یک کار را انجام بدهید. کارهایتان را اولویتبندی کنید و فهرستی برای انجام آنها تهیه کنید. سعی کنید این فهرست حتما نوشتاری باشد.
۶- نداشتن برنامهریزی و هدف برای پسانداز
خب، خیلیها ممکن است بگویند که مبلغی که برای پسانداز میتوانند کنار بگذارند، آنقدر ناچیز است که برای اذیت نشدن روحی، ترجیح میدهند اصلا به آن فکر نکنند!
اما خب، طبق توصیه قدما، همین پساندازهای ناچیز هم در آینده به کارتان خواهد آمد. اهداف خود را مشخص کنید و واقعبین باشید!
۷- ولخرجی
ولخرجی، خیلی زود منجر به استرس شدید شما میشود و در پی آن مشکلات سلامتی مانند فشار خون، ناراحتیها گوارشی، سردرد، افسردگی، کمردرد و اسپاسمهای عضلانی ممکن است گریبان شما را بگیرند.
میزان درآمد و هزینههای خود را روی کاغذ بیاورید و منطقی باشید. یاد بگیرید که تکانهای خرید نکنید. این روزها به خصوص به خاطر فروشگاههای آنلاین متعددی که در دسترس هستند، این پرهیز از خریدهای تکانهای، اهمیت بیشتری پیدا میکند.
۸- بدگویی و شایعهسازی
وقتی در یک محفل دوستانه برای گرم شدن جمع و «باحال» به نظر رسیدن، بیپروا از غایبان بدگویی میکنید، باید در نظر داشته باشید که مخاطبان شما گرچه در همان دقیقا با شما میخندند و خوشند، اما به صورت همزمان اعتمادشان از شما سلب میشود، چون میدانند که شما ممکن است رفتار مشابهی با آنها داشته باشید.
۹- سیگار کشیدن
تصور نمیکنم این مورد نیاز به توضیح بیشتری داشته باشد.
۱۰- بهانهتراشی بیش از حد
برخیها عادت دارند، به محض اینکه خطایی از آنها سر بزند یا یک کار را درست انجام ندهند، شروع به فهرست کردن بهانههای مختلف کنند و طرفشان را مجاب کنند.
اما بهتر است این عادت را ترک کنید، چرا که ما همیشه با برنامهریزی و کار هدفدار میتوانیم همه موانع را دور بزنیم.
کارهایتان را اولیویتبندی کنید، مهلت مشخصی برای انجام آنها مشخص کنید. واقعبین باشید و به جای اهدافی که واقعا رسیدن به آنها دشوار است، اهداف سادهتری و در دسترسی مشخص کنید که رسیدن به آنها ممکن باشد و نیاز به بهانهتراشی در هنگام ناکامی احتمالی، نداشته باشند.