پروژه آزادراه تهران ـ شمال با هدف ایجاد و توسعه زیرساختی مطمئن در حوزه راه‌های کشور با ثبت شـرکت احداث و بهـره‌برداری آزاد راه تهران - شمـال در تاریخ 17 آبان 1375 در اداره ثبت شرکت‌ها و مالکـیت صنعتی ایـران کار خود را شروع کرد. فعـالـیت اصلی شـرکت، احـداث، بهره‌برداری و نگهداری آزاد راه تهـران ـ چالوس به استنـاد مصوبه هیأت محترم وزیران است.
*توسعه زیرساخت‌های ارتباطی کشور
شرکت آزادراه تهران ـ شمال با استفاده از منابع مالی داخلی و خارجی، اتکاء بر نیروی انسانی متعهد و متخصص و بهره از فناوری‌های روز به منظور استفاده از سرمایه‌های ملی و عمومی و ایجاد بسترهای لازم برای مقاوم‌سازی اقتصاد و توسعه زیرساخت‌های ارتباطی کشور ضمن رعایت اصول اساسی حفاظت از محیط‌زیست نسبت به احداث، نگهداری و بهره آزادراه تهران ـ شمال مبتنی بر امتیازات و انحصارات خاص قرارداد مشارکت اقدام می‌کند.
*کوتاه‌تر شدن مسیر تا حدود 60 کیلومتر
آزاد راه تهران - چالوس به طول 121 کیلومتر است که منطقه یک آن حدفاصل تهران ـ دوآب شهرستانک به طول تقریبی ۳۲ کیلومتر است و منطقه از تقاطع بزرگراه آزادگان و بزرگراه شهید همت شروع و با عبور از مناطق کَن، سولقان و امام‌زاده عقیل و تونل تالون و دره «لانیز» به سه راهی شهرستانک می‌رسد.
اجرای ساخت این قسمت در اولویت قرار دارد زیرا باعث میشود قسمتی از راه فعلی که از طریق کرج می‌گذرد حذف شده و مسیر فعلی حدود 60 کیلومتر کوتاه‌تر شود.
*تونل‌های 34 کیلومتری
در منطقه دو پروژه، طول مسیر حدود 22 کیلومتر و دارای دو خط رفت و دو خط برگشت است و در قسمت‌های فراز یک خط کندرو به مسیر اضافه میشود. مجموع طول تونل‌های مسیر حدود 34 کیلومتر در باند رفت و برگشت با احتساب تونل اکتشافی البرز است.
در منطقه سه پروژه نیز طول مسیر حدود 47 کیلومتر و دارای دو خط رفت و دو خط برگشت و در قسمت‌های فراز یک خط کندرو به مسیر اضافه میشود و مجموع طول تونل‌های مسیر حدود 33.5 کیلومتر در باند رفت و برگشت است.
*عملیات نگهداری و ایمن‌سازی
منطقه چهار پروژه به طول مسیر حدود 20 کیلومتر و دارای دو خط رفت و دو خط برگشت و در قسمت‌های فراز یک خط کندرو به مسیر اضافه میشود و مجموع طول تونل‌های این مسیر نیز حدود 1320 متر در باند رفت و برگشت است، این منطقه در حال بهره‌برداری و عملیات نگهداری و ایمن‌سازی برای ارائه خدمات بهتر به خودروهای عبوری به طور مستمر در حال انجام است.
*معمای 22 ساله
به هر صورت پروژه عظیم آزادراه تهران ـ شمال که چندین دولت مختلف را به خود دیده است و هر بار هر کدام وعده‌هایی مبنی تکمیل، افتتاح و بهره‌برداری از آن را نوید داده‌اند ولی همچنان نیمه‌کاره مانده است و اگر چه پیمانکاران در مناطق مختلف این پروژه در قطعات 1، 2 و 3 مشغول به فعالیت و کار هستند ولی این پروژه همچنان در دست احداث است و به معمایی 22 ساله تبدیل شده است. برای اطلاع از تازه‌ترین خبرها از روند احداث آزادراه تهران ـ شمال با مردم و مسؤولان امر گفت‌وگویی انجام دادیم که در زیر می‌خوانید.
*راه‌ها محور توسعه زیرساختی
یکی از شهروندان چالوسی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس درباره احداث آزادراه تهران شمال، اظهار کرد: راه‌ها به عنوان یکی از محورهای زیرساختی توسعه نقش مهمی در توسعه و پیشرفت هر منطقه‌ای از جهات عمرانی، اقتصادی و فرهنگی دارد و قابل تحسین است.
*آسیب‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی
وی افزود: آزادراه تهران ـ شمال می‌تواند فصل جدیدی را در حوزه توسعه زیرساختی استان مازندران به ویژه شهرستان چالوس و نوشهر رقم بزند و بنابراین مسؤولان امر باید در اینباره دوراندیشی کنند تا تکمیل کامل آزادراه تهران ـ شمال برای مردم منطقه رفاه و آرامش بیاورد نه اینکه آسیب‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی بر مردم تحمیل شود.
*نرخ غیرمنصفانه عوارضی
حسینی درباره نرخ عوارضی قطعه چهارم این آزادراه نیز عنوان کرد: این نرخ برای مردم بومی منطقه که چند سال مشکلات ناشی از احداث این مسیر را تحمل کردند و از سویی دیگر آن هم فقط برای مسافت 20 کیلومتر منصفانه نیست و باید دست‌کم شرایط ویژه‌‌‌ای برای تردد رانندگان بومی چالوس در نظر گرفته شود.
*هجوم خرده فرهنگ‌ها به مازندران
یکی از شهروندان نوشهری نیز درباره تأثیر آزادراه تهران ـ شمال بر فضای زندگی مردم منطقه، گفت: بدون شک تأثیرات مستقیمی روی زندگی فرهنگی و اقتصادی مردم خواهد داشت و بنابراین با توجه به نوع فرهنگ غنی و بومی و محلی مازندران باید متولیان فرهنگی نسبت به آسیب‌هایی که ممکن است از محل هجوم خرده فرهنگ‌ها به مازندران وارد شود، دغدغه‌خاطر داشته باشند و از همین الان برای آن زمان برنامه‌ریزی در راستای برون رفت از مشکلات آن داشته باشند.
رحمانی درباره نرخ عوارضی در محدوده چالوس تا مرزن‌آباد بیان کرد: پرداخت عوارضی، بخش جداناپذیر برای احداث هر آزادراه یا بزرگراه است و نمی‌توان آن را نادیده گرفت ولی میزان آن باید متناسب مسافت و استاندارد مسیر باشد.
*پرداخت عوارضی یک‌بار در 24 ساعت
وی تصریح کرد: عوارضی که در طول مسیر قطعه چهارم این آزادراه قرار دارد را باید پذیرفت و این امری طبیعی در حوزه راه‌سازی است ولی نرخ آن اگرچه نسبت به نرخ غیربومی‌ها کم است اما کاش می‌شد بومیان منطقه در طول 24 ساعت فقط یک‌بار عوارضی با همین نرخ کم را پرداخت می‌کردند.
یکی از رانندگان مسافربر بومی هم اظهار کرد: ایجاد این آزادراه به ما رانندگان مسافربر برای جابه‌جایی بهتر، راحت‌تر و امن‌تر کمک زیادی می‌کند و به هر حال این آزادراه هم به نوعی امکانات برای منطقه حساب میشود.
*تعرفه عوارضی در قطعه 4
موسوی درباره تعرفه عوارضی در قطعه چهار، افزود: نرخ عوارضی برای ما رانندگان مسافربر که با همین شغل نان‌آور خانه هستیم و به دلیل اینکه در طول روز بارها از این مسیر رفت و آمد می‌کنیم کمی سخت است و بنابراین به نظرم یک فکری هم در اینباره برای ما بشود.
*افتتاح قطعه یک در آینده نزدیک
در ادامه این گزارش نماینده مردم شهرستان‌های نوشهر، چالوس و کلاردشت در مجلس شورای اسلامی نیز در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس با اشاره به اینکه از الان پیش‌بینی می‌کنم ظرف 10 سال آینده جمعیت نوشهر، چالوس و کلاردشت از محل مهاجرت‌ها به این مناطق دست‌کم دو برابر میشود و بنابراین باید بسترها ایجاد یا توسعه داده شود، اظهار کرد: نخستین زیرساخت، راه است که به لطف خدا پروژه بزرگ آزادراه تهران ـ شمال قطعه چهار (حد فاصل مرزن‌آباد تا چالوس) افتتاح شد و قطعه یک در آینده نه چندان دور تکمیل و به بهره‌برداری می‌رسد.
*بازدید رئیس مجلس از پروژه آزادراه تهران ـ شمال
قاسم احمدی‌لاشکی افزود: برای قطعه یک آزادراه تهران ـ شمال که عملیات اجرایی آن کار بزرگی است با رئیس مجلس برای بازدید از پروژه آزادراه تهران شمال داشته باشند تا آمادگی لازم برای افتتاح این قطعه فراهم شود.
وی تصریح کرد: عملیات اجرایی قطعه 2 نیز آغاز شد و از شهرستانک تا تونل البرز که در سه حجم در حال کار کردن هستند و باید از دولت تدبیر و امید برای ایستادن پای این پروژه تشکر می‌کنم.
*نرخ عوارضی برای بومی‌ها جداگانه است
نماینده مردم نوشهر، چالوس و کلاردشت در مجلس شورای اسلامی درباره افزایش نرخ عوارضی آزادراه‌های کشور، گفت: در هیچ جای ایران نداریم که‌عوارضی آزادراه دو نرخ داشته باشد و این موضوع فقط در آزادراه تهران شمال وجود دارد و نرخ عوارضی برای بومی‌ها و غیربومی جداگانه است.
وی بیان کرد: در همین مدت اخیر که افزایش نرخ عوارضی در کل ایران افزایش یافت ولی برای بومیان نوشهر، چالوس و کلاردشت هیچ رقمی اضافه نشد.
*سرعت کار همراه با دقت
فرماندار چالوس نیز با اشاره به اینکه روند پیشرفت کاری آزادراه تهران ـ شمال مطلوب است و سرعت کاری همراه با دقت در مسائل فنی و مهندسی در انجام است، اظهار کرد: در آخرین دیداری که با مدیرعامل آزادراه تهران ـ شمال داشتیم به طور قطعی نمی‌توان گفت که منطقه یک این آزادراه تا شهریور 97 به بهره‌برداری می‌رسد ولی در نیمه‌دوم می‌توان امیدوار بود که افتتاح میشود و به بهره‌برداری می‌رسد.
*بدهکاری به پیمانکاران
محمدناصر زندی تصریح کرد: تنگاها، مشکلات مالی و بدهکاری به پیمانکاران وجود دارد و این در پروژه‌ها طبیعی است ولی مهم این است کار احداث آزادراه تهران ـ شمال متوقف نیست و رکود کاری در آن دیده نمی‌شود و برنامه‌های کاری با نظم و روال طبیعی خودش پیش می‌رود.
*پیشرفت فیزیکی 10 درصد
وی افزود: در منطقه 2 این آزادراه نیز پیشرفت فیزیکی 10 درصد مشاهده میشود و پیمانکاران مشغول به کار هستند و از طرفی برای حفر و احداث تونل البرز هم پیمانکار آن مشخص شد و حفاری تونل دوم این منطقه با دستگاه TBM اجرایی خواهد شد.
*آغاز مطالعات قطعه 3
فرماندار چالوس بیان کرد: در حوزه منطقه 3 آزادراه تهران ـ شمال نیز کار مطالعاتی آن به طور هم‌زمان توسط کره‌ای‌ها و چینی‌ها در حال انجام است و بر اساس قولی که دادند و مطالعات‌شان مورد تأئید قرار بگیرد قرار است کار را به صورت فاینانس انجام دهند و عملیات اجرایی این مسیر نیز آغاز شود.
فرماندار چالوس درباره افزایش نرخ عوارضی آزادراه تهران ـ شمال در قطعه چهارم که حد فاصل چالوس تا مرزن‌آباد را در بر می‌گیرد، نیز گفت: همه می‌دانیم که پروژه‌های آزادراه‌ها بر اساس نحوه و شیوه احداث آن با یکدیگر تفاوت دارند و به صورت مشارکتی انجام میشود که بر اساس آن پیمانکار بخشی از مطالبات خود را از محل وصولی عوارضی‌ها دریافت می‌کند و به همین دلیل وزارت راه که متولی کار است این مبلغ را طی مدت زمانی که باید مستهلک شود تعیین و محاسبه می‌کند و پرداخت انجام می‌گیرد.
*استثنایی‌ترین آزادراه کشور
وی با اشاره به اینکه به طور طبیعی نیز سال به سال این نرخ عوارضی افزایش پیدا می‌کند چون در واقع پولش را دیرتر پرداخت می‌کند، عنوان کرد: با پیگیری‌هایی فرمانداری و نماینده مجلس در منطقه که از قبل انجام شد شاید استثنایی‌ترین آزادراه کشور باشد که بومیان منطقه مبلغ یک سوم را پرداخت میکنند.
*عملیات اجرایی رینگ 2 شهری
زندی در پاسخ به این سؤال که برای شهر چالوس در روزهای پس از تکمیل و بهره‌برداری کامل آزادراه تهران ـ شمال از حیث حضور میلیونی مسافران چه تدابیری اندیشیده شده است تا بتواند این حجم از جمعیت را در خود به گردش درآورد، اظهار کرد: در بحث محورهای داخلی شهر، امیدواری‌های ما نسبت به قبل با توجه به اقدامات جدی که در حوزه مدیریت شهری و شورای شهر برای بازگشایی صورت می‌گیرد عملیات اجرایی رینگ 2 شهری و نیز مسیر خط 8 در حال انجام است و امیدواریم تا پایان امسال مشکلات تملک و اجرایی آن حل شود.
*گره ترافیکی وسط شهر چالوس
وی تأکید کرد: گره ترافیکی وسط شهر چالوس نیز باید حل شود که در آنجا با تملک چند قطعه زمین می‌توانیم مسیر رفت و برگشت را برای خیابان اصلی شهر از کنار ستاد نیروی انتظامی به سمت پشت بانک سپه باز کنیم که با اجرایی شدن این برنامه، مشکل جریان ترافیکی شهر چالوس حل و روان خواهد شد.
فرماندار چالوس گفت: پارکینگ‌های مختلفی در مناطقی از شهر چالوس در نظر گرفته شد که باید ایجاد شود و از طرفی مسیر خیابان 17 شهریور از جلوی اداره پست نیز با پوششی که بر روی جدول انجام خواهد شد تا فضای بیشتری برای رفت و آمد ایجاد شود و بخشی از مشکلات ترافیک در این قسمت از شهر نیز حل شود.
