به گزارش استناد نیوز و به نقل از روابط عمومی آب وفاضلاب استان مازندران، ایران با قرارگیری در ناحیه خشک و نیمه خشک بیابانی و تغییرات اقلیمی که در سالهای اخیر در منطقه رخ داده است کشور کم آب و در معرض تنشهای آبی است. آمارهای سال آبی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ نشان میدهد میزان بارندگی فقط ۱۵۰ میلیمتر بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۵۱ درصد کاهش داشته است.
این درحالی است که با وجود تغییرات اقلیمی و کاهش بارندگی و سختیهای فراوان در حوزه تأمین و توزیع آب، سالانه حجم قابل توجهی از آب شبکههای توزیع به صورت غیرقانونی و غیرمجاز مصرف میشود. استفاده غیرمجاز از آب شرب دارای عوامل متعددی است که از مهمترین آنها میتوان به وضعیت نامناسب اقتصادی، شرایط اجتماعی و فرهنگی، فقدان قوانین شفاف و دارای ضمانت اجرایی برای مقابله با استفادهکنندگان غیر مجاز و ساخت و سازهای غیرمجاز حاشیه شهرها اشاره کرد.
وضعیت آب در جهان به ویژه در کشورهایی که میانگین بارندگی آن ها از متوسط جهانی کمتر است، ایجاب می کند که تولید و مصرف آب سازماندهی و برای مصرف آب «نقاط هدف» تعیین شود. در حال حاضر در ایران که در منطقه خشک و نیمه خشک جهان قرار دارد آب با هزینه های گزاف تولید و با هزینه های بسیار سنگین تصفیه می شود و سپس در پروسه های هزینه بر تبدیل به آب قابل شرب می شود و در شبکه توزیع شهری قرار می گیرد و تنها ۱۱ درصد از آن به مصرف شرب انسانی می رسد و ۸۹ درصد آن صرف مصارف بهداشتی (شست و شو) ، آبیاری فضای سبز خانگی و استحمام می شود که در واقع بخش اعظمی از هزینه های تولید آب شرب در روند مصرف، به هدر می رود.
تصمیم جداسازی آب شرب و آب بهداشتی ناشی از جلوگیری از هزینه های بسیار سنگین تحمیل شده به اقتصاد کشور است و از این رو کارشناسان بر این باورند که در بخش آب ضرورتی مهم تر از تفکیک آب شرب و بهداشتی وجود ندارد.
در کشور بیش از ۱۰۰ تصفیه خانه وجود دارد که وظیفه تولید آب تصفیه شده مصارف انسانی شهرها را بر عهده دارد. هزینه هر یک از این تصفیه خانه ها کمتر از هزینه یک پالایشگاه نفت متوسط با ظرفیت پالایش ۱۰۰ هزار بشکه در روز نیست اما بازده اقتصادی این تصفیه از ۱۰درصد پالایشگاه کمتر است و علت آن نیز مصرف آب قابل شرب بهداشتی در حوزه های مصرف خانگی(غیر از مصرف شرب) است و باید برای این هدررفت سرمایه ها چاره اندیشی شود.
از سویی دیگر شاهد استفاده آب شرب در مصارف کشاورزی و دامداری در برخی از روستاها هستیم که پیامدهای غیرقابل جبرانی دارد. بنابراین تاکید می شود شرکتهای آب و فاضلاب، خانواده هایی که آب شرب را در مصارف دامداری و کشاورزی مورد استفاده قرار دهند شناسایی و به آن ها اخطارهای لازم و در صورت تکرار مطابق قانون با آن برخورد نمایند. در همین راستا برای رفع این معضل فرهنگ سازی و انجام فعالیت های تبلیغی برای توجیه مردم ضروری است.
مصرف آب شرب در دامداری ها و مزارع کشاورزی همواره یکی از چالش ای اساسی در حوزه آب است که مشترکین از آب شرب برای سایر مصارف استفاده می کنند.