به گزارش استناد نیوز به نقل از سایت گیل نگاه، مسأله سادهتر از آن بود که کسی فکر کند به بیمارستان میرود و ممکن است هرگز بازنگردد. «حمید سماکچی» با پای خودش سوم مهرماه به بیمارستانی در رشت مراجعه کرد اما ۱۵ آبان ماه با برانکارد و ملحفهای سفید بر سرش از درِ این مرکز درمانی خارج شد.
نقطهای بیبازگشت برای مردی که فارغالتحصیل مهندسی معدن بود و بعد از چند سال دوباره انگیزهای تازه برای تحصیل پیداکرده بود و در حال گذراندن مراحل پایانی دکتری مدیریت اجرایی دانشگاه تهران بود. کسی که به گفته اطرافیانش سرشار از حس زندگی بود و علاوه برداشتن مسئولیت امور اداری یک کارخانه به فعالیت اقتصادی هم مشغول بود.
حالا همسرش لیلا یوسفیان و امیرعلی پسر ۱۳سالهاش و دیگر اعضای خانواده با بهت و حیرت منتظر بررسی شکایتشان در سازمان نظام پزشکی رشت هستند تا ثابت کنند که «حمید» نه به مرگ طبیعی که براثر قصور پزشکی جانش را ازدستداده است.
شرح ماجرا
محمدصادق سماکچی پدر حمید توضیح داد که چه دلیلی باعث مراجعه پسرش به پزشک شد و پس از آن چه بر خانواده آنها گذشته است.
او گفت: ۳۱شهریورماه حمید با احساس درد در ناحیه شکم به اورژانس بیمارستانی در رشت مراجعه کرد که برایش یک آمپول مسکن تجویز شد و او به منزل بازگشت.
حمید دو روز بعد برای پیگیری ریشه دردش به دکتر «ع.ر–ک» فوق تخصص گوارش و مجاری صفراوی در رشت مراجعه کرد. طبق تشخیص این پزشک مشهور، حمید باید به بیمارستان "..." رشت مراجعه میکرد تا با انجام آندوسکوپی بیماری احتمالی او در مجاری صفرا و پانکراس تشخیص داده شود.
بر اساس توضیحات پدر حمید او سوم مهرماه بدون کمک کسی به بیمارستان مراجعه کرد تا آندوسکوپی انجام شود. بعد از انجام آندوسکوپی ظاهراً پزشک موفق به تشخیص عارضه خاصی برای شناسایی درد نشده بود و خواستار انجام «ERCP»شد که روندی مشابه و کمی پیچیدهتر از آندوسکوپی دارد.
ERCP چیست؟
ERCP یکی از روشهای تشخیص آشنا برای متخصصان گوارش، کبد، مجاری صفرا است و برای شهروندان مشابه آندوسکوپی است.
طبق توضیحات پزشکی «ای آر سی پی» روشی با تکنیک بالا و تهاجمی است که با ترکیب دو روش فنی «آندوسکوپی» و «فلوروسکوپی» انجام میشود و برای تشخیص و درمان بیماریهای مجاری صفرا و پانکراس به کار میرود.
در این روش یک نوع دستگاه آندوسکوپی مخصوص (side view) از طریق دهان، مری و معده به دوازدهه هدایت میشود و سپس از طریق آمپول واتر (محل ورود مجرای مشترک صفراوی و مجرای پانکراس به روده) به مجاری صفراوی و مجرای پانکراس دسترسی پیدا میشود و از طریق تزریق ماده حاجب و تهیه گرافیهای فلورسکوپیک با اشعهX مطالعات تشخیصی بر روی این مجاری انجام و در صورت نیاز اقدامات درمانی مانند خارج کردن سنگ، گشاد کردن تنگیها با بالون و تعبیه انجام میشود.
برای انجام موفقیتآمیز ERCP حضور یک تیم درمانی مجرب، شامل فوق تخصصی گوارش، رادیولوژیست، متخصص بیهوشی و دستیار مجرب و وجود امکانات و تجهیزات لازم ضروری است.
دستگاهی که مرگبار شد
پدر حمید ادامه داد: درحالیکه ما منتظر ترخیص حمید از بیمارستان بودیم اما او بعد از انجام ERCP اعلام کرد در معدهاش درد شدیدی احساس میکند و چیزی هم که ما مشاهده میکردیم تورم در ناحیه شکم او بود موضوعی که باعث شد او از بیمارستان مرخص نشود.
«طاهره آخوندزاده» مادر حمید هم در ادامه این گفتوگو از اتفاقاتی که برای فرزندش رخداده به گیل نگاه گفت. به گفته او، حمید یک روز بعد از جراحی به ما که برای دیدنش در بیمارستان حضور داشتیم گفت که نفس کشیدن برایش سخت شده است درحالیکه در بیمارستان بلافاصله بعد از «جراحی سرپایی» او بدون هیچگونه دستور پرهیز غذایی اجازه استفاده از همه نوع غذا را پیداکرده بود.
ادامه اظهارات دیگر اعضای این خانواده یعنی همسر، خواهر، برادر و پیروز پارسا داماد خانواده که بهطور متناوب کنار او حضور داشتند نشان میدهد که در کمال تعجب اعضای خانواده، او حدود یک هفته بیش از زمان تعیینشده به خاطر مشکلات تنفسی و درد و تورم در ناحیه معده در بیمارستان بستری بود و به دلیل وخیم شدن حالش نهم مهرماه به CCU منتقل شد.
مادر حمید در ادامه توضیحاتش گفت: پاسخی که بعد از مراجعه ما و جویا شدن حال حمید داده میشد این بود که او مشکلات قلبی پیداکرده و اصطلاحا دور قلب و ریهاش را آبگرفته است.
یک هفته بعد از بستری ماندن بینتیجه حمید در سیسییو و درواقع دو هفته بعد از مراجعهاش برای یک کار تشخیصی ساده، خانواده او خواستار انتقالش به تهران برای تشخیص علت بدحالیاش شدند.
بیمار قبل از امامزاده هاشم جانش را از دست میدهد
دکتر (ع.س) متخصص بیماریهای عفونی هم دراینارتباط، با خانواده اعلام موافقت داشت اما دکتر (ع.ر-ک) پزشک معالج حمید سماکچی ضمن اعلام مخالفت با هرگونه جابجایی بیمار گفته بود در صورت انتقال، بیمار قبل از رسیدن به امامزاده هاشم جانش را از دست میدهد. موضوعی که به باور برخی از اطرافیان به ترس پزشک از آشکار شدن اشتباهش هنگام ERCP یعنی سوراخ شدن دیواره روده یا مجرای صفراوی بهوسیله لوله آندوسکوپی بود.
پدر حمید در ادامه شرح آنچه بر آنان گذشته گفت: درحالیکه ما هرروز منتظر بهبود وضعیت فرزندمان با وعدههای پزشکان و پرستاران و ترخیصش از بیمارستان بودیم بعد از ۱۸ روز نهتنها حال حمید بهتر نشد که او را به ICU منتقل کردند.
تنفس مصنوعی و جراحی باز شکمی
در این زمان مشکلات تنفسی و شکمی حمید بهقدری وخیم شده بود که او به دستگاه ونتیلاتور(دستگاه تنفس مصنوعی) متصل شد. این پروسه هر روز بد و بدتر شد و در بیستمین روز حضورش بالاخره پزشک معالج در میان پیگیریهای مداوم خانواده و مشاورههای مختلف از دیگر طبیبان در بیمارستان ناچار به جراحی باز شکم و در نهایت اتصال ۶ لوله از نواحی مختلف برای خروج مایعات داخل شکمی به علت ورم شدید شکم شدند.
اتفاقات تلخ در حالی روزگار را به کام خانواده سماکچی تلخ کرده بود که آنها از چند پزشک دیگر هم برای بررسی وضعیت بیمارشان درخواست کمک کرده بودند که هر یک به دلایلی مانند: پزشک حمید حاذق است به او زمان بدهید، کار نیمهتمام پزشک دیگر است، حضور ما بر بالین بیمار پزشکی دیگر از اخلاق پزشکی به دور است، پزشک معالج حمید از سهامداران بیمارستان است و… از بررسی درست وضعیت عزیزشان سرباز زده بودند.
تحویل پیکر بیجان با فاکتوری نجومی
پروسهای که سوم مهرماه ۹۵ برای تشخیص علت درد طی چند ساعت در ناحیه شکم این مرد آغازشده بود ۴۲ روز در بیمارستان "..." رشت ادامه یافت و درنهایت فاکتوری ۱۰۰ میلیون تومانی به همراه پیکر بیجان مردی ۴۲ ساله مقابل خانواده گذاشته شد بدون آنکه هیچ یک از ۷۱۰ عوامل این بیمارستان ۱۸۸ تختی خود را ملزم بدانند دراینارتباط توضیحی به آنها ارائه کنند و دلیلی بتراشند تا شاید رنج این خانواده اندکی التیام پیدا کند.
تحمیل رنجی برای همهی عمر
رنجهایی که به گفته خانواده حمید هرگز امکان تشریح آنها وجود ندارد؛ محدثه خواهر حمید که بهشدت دچار تالمات روحی ناشی از درگذشت عجیب برادرش است میگوید: لحظات بر ما رفته در بیمارستان و درد از دست دادن حمید آنقدر برایمان دردناک است که تا آخر عمر از ذهنمان پاک نشود.
او میگوید موضوع آنقدر غیرقابلهضم و باورنکردنی است که من و دیگر اعضای خانواده هرلحظه نگران تمام شدن تحمل پدر و مادرمان زیر فشار نبودن حمید هستیم. و مدام از خود سوال میکنیم چگونه ممکن است در بیمارستانی که ۲۰ سال سابقه فعالیت دارد چنین بلایی بر سرما آمده باشد و خانوادهای تا ابد داغدار عزیزشان شوند؟
ثبت شکایت کیفری
«مجید تندکار» وکیل خانواده سماکچی هم در گفتوگو با گیل نگاه از اعلام شکایت از پزشک معالج خبر داد.
تندکار با ذکر این نکته که تلاش خانواده در مدت بستری این فرد در بیمارستان برای نجات جان آقای سماکچی بهجای مناسبی ختم نشد گفت: درحالیکه این فرد برای انجام یک جراحی سرپایی تشخیصی در بیمارستان "..." رشت بستریشده بود اما به دلیل قصور صورت گرفته جانش را از دست داد.
این وکیل دادگستری افزود: شکایت کیفری خانواده سماکچی ثبتشده است و ما منتظر نتیجه پزشکی قانونی هستیم.
به گفته تندکار بعد از اعلام نتیجه از سوی پزشکی قانونی که ممکن است دو هفته تا یک ماه به طول بیانجامد در صورت لزوم ما اقدامات دیگر را هم پیگیری میکنیم.
به گفته او نتیجه بررسیهای مختلف از اظهارات نزدیکان بیمار تا بعضی از عوامل کادر بیمارستان حاکی از شکلگیری یک قصور پزشکی در اتاق عمل است.
توضیح مسئول امور دادستانی سازمان نظام پزشکی رشت درباره پرونده
نتیجهی تماس گیل نگاه با نظام پزشکی رشت هم اطمینان خاطر دادن به خانواده شاکی مبنی بر رسیدگی صحیح به شکایت بعد از دریافت پرونده از پزشکی قانونی بود.
محمدرضا ذهنی مسئول امور دادستانی سازمان نظام پزشکی شهرستان رشت با ذکر این نکته که شکایت آقای سماکچی در نظام پزشکی ثبتشده است گفت: طی فرایند اداری باید نتیجه گزارش کمیسیون پزشکی قانونی به دست ما برسد تا ما هم تحقیقات خود را آغاز کنیم.
به گفته مسئول امور دادستانی سازمان نظام پزشکی شهرستان رشت علت تامه فوت بیمار بعد از دعوت از پزشک و شنیدن توضیحات او و بررسی همه جوانب پزشکی انجام میشود.
ذهنی توضیح داد در حال حاضر امکان اظهارنظر درباره پرونده حمید سماکچی وجود ندارد چون طبق روال از زمان کالبدشکافی در پزشکی قانونی، تشکیل جلسات کمیسیونها و انتظار برای جواب آزمایشها تا ارائه گزارشها بهنظام پزشکی بین دو تا ۳ ماه زمان نیاز است.
سکوت مدیران بیمارستان
تلاش برای اظهارنظر مدیران بیمارستان "..."به نتیجه نرسید و در تماس با مدیریت بیمارستان گفته شد با خبرنگاران صحبت نمیکنیم و منتظر اعلام نظر مراجع قانونی هستیم. این رسانه کماکان آمادگی انتشار پاسخ احتمالی مدیران بیمارستان را دارد.
آقای دکتر و شاکیانی با دردهای مشابه
گیل نگاه در جریان بررسی پرونده درگذشت حمید سماکچی دریافت که دستکم سه خانواده دیگر هم به دلایل مشابه متحمل زیان جانی و هزینههای گزاف شدهاند. ازجمله این افراد زنی حدود ۵۰ ساله است که خانوادهاش در حال تنظیم شکایت از دکتر (ع.ر-ک) هستند.
این زن هم برای لاپاراسکوپی صفرا (نوعی جراحی که به پزشک این امکان را میدهد که با کمترین برش به داخل شکم و لگن فرد دسترسی پیدا کند) دهم شهریورماه ۹۵ در بیمارستان "..." رشت بستری شد اما حضور او هم مانند حمید از یک روزبه حدود یک ماه افزایش یافت و درنهایت روشن شد هنگام آندوسکوپی از سوی پزشک مشهور به پانکراس بیمار آسیب واردشده است. بستری بودن این فرد منجر به عوارض دیگری ازجمله آمبولی ریه شد. این بیمار به دنبال وخیم شدن حالش ۲۵ روز در ICU بستری شد و هنگام خروج خانواده از بیمارستان بهجای هیچ توضیح یا عذرخواهی فاکتور ۸۴ میلیون تومانی برای پرداخت مقابلشان گذاشته شد.
خانواده مردی حدود ۶۰ ساله هم از اقدامات خود برای ثبت شکایت از فرایند درمان پدرشان در این بیمارستان خبر دادند و گفتند ازنظر ما پدرمان نه براثر مرگ طبیعی که به علت قصور پزشکی جانش را ازدستداده است.
پرسش های این خانوادهها مشابه سوالاتی است که طی هفتههای گذشته ذهن خانواده سماکچی را به خود مشغول کرده است:
نظارت دانشگاه علوم پزشکی گیلان بر بیمارستانهای خصوصی چگونه است؟ سازمان نظام پزشکی چه جایگاهی بین پزشکان دارد که پزشکی به خود اجازه میدهد علیرغم چند اشتباه مهلک همچنان خود را در حاشیه امن ببیند و بدون دغدغه به کارش ادامه دهد؟
چه ارتباطی بین اخلاق پزشکی و نگاه تجاری صرف به بیماران در گیلان وجود دارد؟
حالا باید منتظر ماند و مشاهده کرد که آیا نتیجه پیگیریهای خانواده سماکچی و چند شاکی دیگر با درد مشترک به نتیجه میرسد و یا آنها هم به جمع افراد پرتعدادی میپیوندند که تنها فریادشان از خدمات نامناسب پزشکی در ایران بلند است.